Ίσως να είναι η πρώτη φορά που η βιομηχανία της Κρουαζιέρας βρίσκεται αντιμέτωπη με την καταστροφή.
Στον “αέρα” βρίσκονται περισσότερες από 1,2 εκατ. θέσεις εργασίας παγκοσμίως. Σε ελεύθερη πτώση και οι μετοχές των εισηγμένων εταιριών, που τις τελευταίες μέρες έχουν χάσει πάνω από το 70% της αξίας τους, σε έναν κλάδο που εισφέρει στην παγκόσμια οικονομία περισσότερα από 150 δισ. δολάρια. Για παράδειγμα οι μετοχές της Carnival έχουν μειωθεί κατά σχεδόν 60%, ενώ Royal Caribbean και Norwegian έχουν χάσει πάνω από το 70% της αξίας τους τις τελευταίες 30 ημέρες.
Στην Ελλάδα, ο κλάδος αποφέρει ετησίως έσοδα €957 εκατ. και προσφέρει 11.231 θέσεις εργασίας και €213 ευρώ σε μισθούς, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2018.
Οι εταιρίες κρουαζιέρας κλήθηκαν να καταβάλουν επιστροφές χρημάτων, αποζημιώσεις και ακυρωτικά στους πελάτες τους. Επωμίστηκαν επίσης το κόστος ελλιμενισμού σε λιμάνια όπου τα πλοία βρέθηκαν σε καραντίνα καθώς και το κόστος συντήρησης και λειτουργίας πλοίων, με επιβάτες επί του σκάφους, που απομακρύνονται από τα λιμάνια και αναγκάζονται να παραμείνουν σε διεθνή ύδατα, πριν αποφασίσουν να αναστείλουν την λειτουργία τους.
Οι εταιρίες έχουν αναστείλει προσωρινά όλα τα ταξίδια, καθώς οι ακυρώσεις δεν έχουν προηγούμενο. Για παράδειγμα με βάση τη μέση τιμή καμπίνας για το επόμενο έτος, η ακύρωση μιας πλήρους χωρητικότητας 12 ημερών κρουαζιέρας της Norwegian Cruise Line από το Χονγκ Κονγκ κοστίζει στην εταιρεία περίπου 2,3 εκατομμύρια £ σε επιστροφές χρημάτων.
Η πτώση του τουρισμού κρουαζιέρας θα μπορούσε να είναι καταστροφική για τις χώρες και τους ανθρώπους που βασίζονται στον τουρισμό για τα προς το ζην.
Για τις επιχειρήσεις κρουαζιέρας αυτή την στιγμή το ζητούμενο είναι αναμφίβολα η επιβίωση. Αυτό πιθανότατα απαιτεί την λήψη δανείων ή γενναία κρατική παρέμβαση.
Μακροπρόθεσμα, οι επιχειρήσεις πρέπει να διαχειριστούν την καταστροφική φήμη που έχει προκληθεί το τελευταίο διάστημα λόγω της πανδημίας.
Ένα πράγμα είναι σίγουρο, η βιομηχανία κρουαζιέρας έχει μπροστά της πολύ δρόμο για να εξασφαλίσει όχι κέρδη αλλά την επιβίωσή της.
Θα έλεγε κανείς πως η οικονομική καταστροφή του κλάδου της Κρουαζιέρας θα μπορούσε να συγκριθεί με την περιβαλλοντική καταστροφή του Exxon Valdez.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Cruise Lines
International Association (CLIA), για κάθε 1% πτώση της κρουαζιέρας μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, μπορούν να χαθούν έως και 530 θέσεις εργασίας. Κάθε μέρα αναστολής οδηγεί σε απώλεια 55 άμεσων θέσεων εργασίας και 139 συνολικών θέσεων εργασίας για τη βιομηχανία κρουαζιέρας στην χώρα. Επιπλέον, αναμένεται ότι η αναστολή κρουαζιέρας 90 ημερών στο Ηνωμένο Βασίλειο θα οδηγήσει σε συνολική οικονομική απώλεια 2,37 δισ. £, 13.788 θέσεων εργασίας και 746 εκατ. £ σε μισθούς. Με αυτό μπορεί κανείς να φανταστεί τις τεράστιες απώλειες σε άλλες χώρες ή περιοχές, για παράδειγμα στην Καραϊβική που οι απώλειες αυτή την στιγμή ξεπερνούν τα 2 δισ. δολάρια.
Καθώς ο ιός ακόμα ζει ανάμεσά μας και δεν αλλάζει όπως φαίνεται στις πιο θερμές περιοχές, οι επιπτώσεις στη βιομηχανία κρουαζιέρας θα γίνουν πιο μετρήσιμες, αν και είναι απίθανο να υπάρξει φως στο τούνελ για το 2020. Τώρα αν συνυπολογίσει κανείς και την πιθανότητα να μην μπορέσουν οι εταιρίες να αποπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο σοβαρά.
Εδώ προστείθεται και οι αποζημιώσεις από δικαστικές διαμάχες για ανθρώπους που έχασαν την ζωή τους στο πλοίο αλλά και από επενδυτές που στρέφονται εναντίον εταιριών καθώς θεωρούν ότι δεν δόθηκε η απαραίτητη προσοχή και έτσι χάθηκαν πολλά χρήματα, σύμφωνα με δημοσιεύματα στην Αμερική.
Ευχόμαστε όλοι να μην δούμε στην κρουαζιέρα τα νούμερα των αεροπορικών εταιριών που ήδη οι ζημιές ξεπερνούν τα 90 δισ. δολάρια.
Πολύ πιθανό η Κρουαζιέρα να χρειαστεί ένα hard reset. Μία δυνατή επανεκκίνηση με διαφορετικές μεταβλητές. Το στοίχημα λοιπό είναι να μπορέσουν οι εταιρίες να πείσουν τους πελάτες τους ότι είναι ασφαλείς επί του πλοίου. Και αυτό να ισχύει στο ακέραιο καθώς ακόμα και ένα κρούσμα σε ένα πλοίο είναι αρκετό να καταστρέψει την οποιαδήποτε προσπάθεια.
Ίσως θα πρέπει πολλά να αναθεωρηθούν εκ νέου.
Οι σκέψεις μας αυτή την στιγμή πρέπει να είναι στους ανθρώπους της Κρουαζιέρας που δοκιμάζονται. Γιατί πάνω από όλα είναι ο άνθρωπος. Ακόμα και όταν με τα χέρια του, βγάζει τα μάτια του.
Νίκος Κ. Δούκας
Δημοσιογράφος, Μέλος ΕΣΗΕΑ, Τιμητική Διάκριση Δημοσιογραφίας Ιδρύματος Μπότση