Για δεκαετίες, το μάρκετινγκ στη ναυτιλία στηριζόταν σε προσωπικές σχέσεις, εκθέσεις, κλαδικές εκδόσεις και εκδηλώσεις. Αυτές οι μέθοδοι δημιούργησαν ισχυρούς δεσμούς εμπιστοσύνης με πελάτες και συνεργάτες.
Η ναυτιλιακή βιομηχανία κινεί τα νήματα στο βασίλειο των απέραντων ωκεανών και του παγκόσμιου εμπορίου. Το μάρκετινγκ, απαραίτητο συστατικό στο μείγμα της ναυτιλιακής βιομηχανίας, βασίζεται εδώ και καιρό σε παραδοσιακές μεθόδους, που ουσιαστικά αντανακλούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κλάδος. Θα έλεγε κανείς με τον ίδιο τρόπο όπως ακριβώς εδώ και δεκαετίες τα πλοία διασχίζουν τους ωκεανούς και τα εμπορεύματα τις ηπείρους.
Καθώς ο κόσμος αλλάζει διαρκώς και το διαδίκτυο αποτελεί αναπόσπαστο παράγοντα της καθημερινότητας μας τίθεται το ερώτημα:
Πρέπει η ναυτιλιακή βιομηχανία να εναρμονιστεί περισσότερο με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις σύγχρονες τεχνικές μάρκετινγκ; Ή θα πρέπει να συνεχίσει να βασίζεται στις δοκιμασμένες παραδοσιακές προσεγγίσεις της;
Ας το ανακαλύψουμε.
Παραδοσιακά, το μάρκετινγκ στη ναυτιλιακή βιομηχανία περιστρέφεται γύρω από τις καθιερωμένες και απαραίτητες για τον κλάδο προσωπικές σχέσεις, τις εκδηλώσεις όπου οι άνθρωποι μπορούν να συναντηθούν μεταξύ τους σε ένα συγκεκριμένο τόπο, τις εμπορικές εκθέσεις και τις κλαδικές εκδόσεις που καταγράφουν την πορεία της ναυτιλίας παγκοσμίως. Αυτές οι μέθοδοι έχουν λειτουργήσει επικοδομιτικά για τον κλάδο, καλλιεργώντας την εμπιστοσύνη και την αφοσίωση μεταξύ των πελατών και των ενδιαφερομένων μερών. Ωστόσο, στο σημερινό ταχέως εξελισσόμενο ψηφιακό τοπίο, υπάρχει αυξανόμενη ανάγκη προσαρμογής σε νέους τρόπους επικοινωνίας.
Οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν στον ναυτιλιακό κλάδο ένα ισχυρό εργαλείο για να προσεγγίσει ένα ευρύτερο κοινό, να συνδεθεί με δυνητικούς πελάτες και να ενισχύσει τις σχέσεις με τους ήδη υπάρχοντες. Πλατφόρμες όπως το LinkedIn, το X (πρώην Twitter) και το Facebook προσφέρουν στις εταιρείες την ευκαιρία να προβάλλουν την τεχνογνωσία τους, να μοιράζονται γνώσεις του κλάδου και να αναδεικνύουν τις υπηρεσίες τους σε πραγματικό χρόνο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν επίσης στις εταιρείες να επιδεικνύουν τη δέσμευσή τους για την ικανοποίηση των πελατών τους, ανταποκρινόμενες γρήγορα στις ανησυχίες τους και αλληλεπιδρώντας άμεσα με τους πελάτες. Σε πραγματικό χρόνο όπως λέμε.
Ενώ τα οφέλη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη ναυτιλιακή βιομηχανία είναι σαφή, υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ο συντηρητικός χαρακτήρας του κλάδου και οι ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια και την εμπιστευτικότητα των δεδομένων ενδέχεται να εμποδίσουν την ευρεία υιοθέτηση των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, η διατήρηση μιας συνεπούς και ελκυστικής παρουσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απαιτεί χρόνο, πόρους και τεχνογνωσία, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για τις μικρότερες εταιρείες με περιορισμένο προϋπολογισμό και ανθρώπινο δυναμικό.
Ακολουθούν ορισμένα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη ναυτιλιακή βιομηχανία:
Πλεονεκτήματα:
1 Οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν στις ναυτιλιακές εταιρείες την ευκαιρία να αυξήσουν την προβολή τους και την αναγνωρισιμότητα του εμπορικού τους σήματος σε παγκόσμιο επίπεδο, προσεγγίζοντας ένα ευρύτερο κοινό πέρα από τα παραδοσιακά κανάλια μάρκετινγκ.
2 Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν την άμεση αλληλεπίδραση με τους πελάτες, τα ενδιαφερόμενα μέρη και το κοινό, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη. Οι εταιρείες μπορούν να ανταποκρίνονται άμεσα στα ερωτήματα, τις ανησυχίες και τα σχόλια των πελατών, αποδεικνύοντας τη δέσμευσή τους για την ικανοποίηση των πελατών.
3 Συμμετέχοντας ενεργά σε συζητήσεις και κοινότητες που σχετίζονται με τη ναυτιλία στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, οι εταιρείες μπορούν να αποκτήσουν πολύτιμες γνώσεις για τον κλάδο, να ενημερώνονται για τις τάσεις της αγοράς και να εντοπίζουν πιθανές επιχειρηματικές ευκαιρίες.
4 Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν μια πολύτιμη ευκαιρία στις ναυτιλιακές εταιρείες να παρουσιάσουν την εμπειρογνωμοσύνη τους, να μοιραστούν τις γνώσεις τους στον κλάδο και να αναδείξουν τις υπηρεσίες τους μέσω ενημερωτικού περιεχομένου, όπως άρθρα, βίντεο και υποθέσεις εργασίας.
5 Το μάρκετινγκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρει μια οικονομικά αποδοτική εναλλακτική λύση σε σχέση με τις παραδοσιακές μεθόδους. Επιτρέπει στις εταιρείες να προσεγγίσουν ένα παγκόσμιο κοινό με ελάχιστη οικονομική επένδυση.
Μειονεκτήματα:
1 Εγείρονται ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των δεδομένων, το απόρρητο και την εμπιστευτικότητα στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Οι εταιρείες ενδέχεται να διστάζουν να μοιραστούν πληροφορίες ή να συμμετάσχουν σε ανοιχτές συζητήσεις λόγω αυτών των κινδύνων ασφαλείας.
2 Η διατήρηση μιας ενεργής και ελκυστικής παρουσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μια προσπάθεια που απαιτεί χρόνο και πόρους. Οι μικρές και μεσαίες ναυτιλιακές εταιρείες ενδέχεται να θεωρούν δύσκολο να διαθέσουν επαρκείς πόρους για το μάρκετινγκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γεγονός που μπορεί να περιορίσει την ικανότητά τους να ανταγωνιστούν τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές τους.
3 Ο ναυτιλιακός κλάδος υπόκειται σε πλήθος κανονισμών και απαιτήσεων συμμόρφωσης, οι οποίοι ενδέχεται να δημιουργήσουν προκλήσεις για τις δραστηριότητες μάρκετινγκ μέσω κοινωνικών μέσων. Είναι επιτακτική ανάγκη οι εταιρείες να διασφαλίζουν ότι το περιεχόμενο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συμμορφώνεται με τους κανονισμούς και τα πρότυπα του κλάδου, ώστε να αποφεύγονται πιθανά νομικά ζητήματα.
4 Ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν μια οδό για άμεση επικοινωνία με τους πελάτες, εκθέτουν επίσης τις εταιρείες στον κίνδυνο να λάβουν αρνητικά σχόλια ή κριτική δημοσίως. Η διαχείριση των αρνητικών σχολίων ή κριτικών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απαιτεί προσεκτική εξέταση και μπορεί ενδεχομένως να βλάψει τη φήμη μιας εταιρείας εάν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα. Εάν συνυπολογίσουμε και τα fake news το πράγμα μπλέκει ακόμα περισσότερο.
5 Ο όγκος των δεδομένων και η συνεχής παρουσία στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις ναυτιλιακές εταιρείες που επιδιώκουν να κερδίσουν και να διατηρήσουν την προσοχή του κοινού-στόχου τους. Η ικανότητα διατήρησης δυνατής παρουσίας στα κοινωνικά δίκτυα και η ανάπτυξη συναρπαστικού περιεχομένου αποτελεί τρομερό εγχείρημα.
Σε γενικές γραμμές, ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν πληθώρα ευκαιριών στη ναυτιλιακή βιομηχανία για την ενίσχυση των προσπαθειών μάρκετινγκ και τη συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη, παρουσιάζουν επίσης μια σειρά προκλήσεων και προβληματισμών που πρέπει να αντιμετωπιστούν προσεκτικά.
Παρ' όλα αυτά, η ναυτιλιακή βιομηχανία δεν είναι φρόνιμο να αγνοήσει τις δυνατότητες των κοινωνικών μέσων και να αλλάζει και αυτή στην τρέχουσα ψηφιακή εποχή. Με τη στρατηγική ενσωμάτωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις στρατηγικές μάρκετινγκ, οι εταιρείες μπορούν να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συμπεριφορές των καταναλωτών, να παραμείνουν μπροστά από τους ανταγωνιστές και να διασφαλίσουν το μέλλον των επιχειρήσεών τους. Η υιοθέτηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν σημαίνει εγκατάλειψη των παραδοσιακών μεθόδων μάρκετινγκ- αντίθετα, συνεπάγεται τη συμπλήρωσή τους με σύγχρονες τεχνικές για τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης και δυναμικής προσέγγισης μάρκετινγκ.
Συμπερασματικά, η ναυτιλιακή βιομηχανία βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, όπου η επιλογή μεταξύ του παραδοσιακού μάρκετινγκ και του μάρκετινγκ μέσω των κοινωνικών δικτύων θα διαμορφώσει τη μελλοντική της πορεία. Ενώ οι παραδοσιακές μέθοδοι έχουν αποδείξει την αξία τους διαχρονικά, η ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής επικοινωνίας απαιτεί στροφή προς την υιοθέτηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί όμως χρειάζεται προσοχή. Δεν θα πρέπει να ευτελιστεί η ηθική και επιχειρηματική αξία της ναυτιλιακής εταιρίας καθώς θα γίνεται αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης 24/7. Η ναυτιλία αποτελεί έναν συντηρητικό κλάδο όπου η παράδοση αποτελεί αξίωμα. Η υπερβολική έκθεση στο διαδίκτυο δεν έχει τις περισσότερες φορές τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Η ναυτιλιακή βιομηχανία θα πρέπει να πλοηγηθεί στα νερά του σύγχρονου μάρκετινγκ με αίσθημα ευθύνης προς την κοινωνία, να ενισχύσει τις σχέσεις και να χαράξει μια πορεία προς τη διαρκή επιτυχία στον 21ο αιώνα χωρίς να εξισωθεί με την πλειονότητα των εκτεθειμένων στο διαδίκτυο εταιριών. Το μείγμα ανάμεσα στο παραδοσιακό και το ψηφιακό marketing θα πρέπει να διατηρήσει τις ισορροπίες ώστε να μην χαθεί η ουσία.
Λαμβάνοντας υπόψιν την δύναμη που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν για να σε μετασχηματίσουν, η ναυτιλιακή βιομηχανία μπορεί να πλοηγηθεί τόσο με παραδοσιακούς όσο και με σύγχρονους τρόπους marketing προς ένα μέλλον που θα βασίζεται στην καινοτομία, τη συνδεσιμότητα και τη διαρκή επιτυχία, πάντα με γνώμονα την ενότητα και την συνεργασία, για ένα μηδενικό σε ρύπους μέλλον μέχρι το 2050.
Νίκος Κ. Δούκας
