Οι προκλήσεις για τη ναυτιλιακή βιομηχανία συζητήθηκαν εκτενώς κατά την διάρκεια του 7ου Delphi Economic Forum στους εμβληματικούς Δελφούς, στον ομφαλό της γης, όπου η παρουσία εκπροσώπων της Ναυτιλιακής κοινότητας υπήρξε σημαντική και ουσιώδης.
Ιδιαίτερα σημαντικά ήταν τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από το πάνελ «NAVIGATING CHALLENGES IN THE WORLD OF SHIPPING» που συντόνισε η Δανάη Μπεζαντάκου (CEO Navigator Shipping Consultants & Concept Founder YES FORUM.
Το στοίχημα για απανθρακοποίηση και πράσινη ναυτιλία πρέπει να κερδηθεί. Η συνταγή της επιτυχίας δεν είναι εύκολη καθώς χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Η ελληνική ναυτιλία αποτελεί την μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας μας. Η Ελλάδα πρωτοστατεί καθώς διακινεί το 20% του παγκόσμιου εμπορίου ενώ ο πληθυσμός της δεν ξεπερνά το 0,15% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Η μετάβαση από το diesel στην απανθρακοποίηση με πιθανά καύσιμα την αμμωνία, τη μεθανόλη, τις μπαταρίες ή την πυρηνική ενέργεια δεν θα είναι εύκολη. Κομβικό σημείο η εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού όπου είναι πολύ πιθανό να δούμε απολύσεις καθώς παραδοσιακοί μέθοδοι δεκαετιών θα καταργηθούν. Χρειάζονται συντονισμένες κινήσεις όχι μόνο από τις εταιρείες αλλά και από την Ευρωπαΐκή Ένωση και τον ΙΜΟ. Κάτι τέτοιο φυσικά – η μετάβαση σε ένα σύνολο νέων δεξιοτήτων - όπως τόνισε και ο Jerry Kalogiratos, CEO of Capital Product Partners L.P., Greece, «θα δημιουργήσει ένα ακόμα επιπλέον κόστος για τις ναυτιλιακές εταιρείες που ενδεχομένως να φέρει ενοποιήσεις μεταξύ διαχειριστριών εταιρειών και πλοιοκτησίας».
Η ασφάλεια και υγεία στο πλοίο είναι δύο αδιαμφισβήτητα πολλοί σημαντικοί παράγοντες που θα διαμορφώσουν τις αποφάσεις των εταιρειών για την πράσινη μετάβαση. Ο ανθρώπινος παράγοντας λοιπόν είναι πολυδιάστατος και είναι πρώτος στην ατζέντα των εταιρειών.
Οι παραδοσιακές ναυτιλιακές εταιρείες στοχεύουν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό θυσιάζοντας τον οικογενειακό – παραδοσιακό χαρακτήρα τους. Υπάρχουν όμως ακόμα μεγάλες παραδοσιακές ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που αντιστέκονται στην αλλαγή. Όπως πολύ σωστά παρατήρησε ο Stamatis Tsantanis, CEO of Seanergy Maritime Holdings, Greece, «χρειάζεται πιο συλλογική και συνεργατική προσέγγιση για την νέα εποχή στην ναυτιλία». Η δύναμη της Ελλάδας στο ναυτιλιακό στίβο είναι κορυφαία. Και είναι πολύ σημαντικό οι Έλληνες να γνωρίζουν αυτή την πρωτιά και να την χρησιμοποιήσουν ως επαγγελματικό πλεονέκτημα ακόμα και αν δεν υπάρχει ναυτιλιακό background.
Το να είναι κάποιος Έλληνας και να θέλει να ασχοληθεί με την ναυτιλία, αποτελεί πλεονέκτημα για τη χώρα μας. Χρειάζονται η γενναία απόφαση επενδύσει κάποιος, υπομονή για την αντιμετώπιση των καταστάσεων και σωστές επιλογές για να κερδίσει κανείς την εμπιστοσύνη της αγοράς. Η ναυτιλία είναι μία αγορά που η κοινωνία δεν την έχει αξιολογήσει σωστά. Γεγονός είναι ότι χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν αλλά η ανάγκη για περισσότερες startup ναυτιλιακές είναι εμφανής. Χαρακτηριστικό μίας τέτοιας startup εταιρείας είναι η SeaSpire Maritime, όπως ανέφερε και ο Managing Director George Karaouzas.
Η ναυτιλία είναι οι άνθρωποι της. Σε εύκολες και δύσκολες καταστάσεις απαιτείται στενή συνεργασία της θάλασσας και της ξηράς. Εδώ έρχεται να προστεθεί ο σημαντικός ρόλος της τεχνολογίας που δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνονται οι αποφάσεις πιο γρήγορα αναλύοντας περισσότερα δεδομένα σε λιγότερο χρόνο. Η τεχνητή νοημοσύνη γοητεύει με τα αποτελέσματα της ταχύτητας με την οποία κινείται. Αποτελεί κεφάλαιο και όχι απειλή για τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Σίγουρα στο μέλλον θα μπορεί να προσφέρει πολύ περισσότερα δεδομένα. «Παρόλα αυτά χρειάζεται προσοχή. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί πως εφαρμόζουμε την τεχνητή νοημοσύνη στη δουλειά μας» παρατήρησε η Kalli Livanos, Chief Commercial Officer of Kyla Shipping, Greece. Η Ναυτιλία είναι μία ανθρωποκεντρική βιομηχανία όπου ο άνθρωπος έχει το πρώτο και το τελευταίο λόγο.
Η ψηφιοποίηση είναι αυτή η οποία μπορεί να βοηθήσει στην ανάλυση δεδομένων. Χρειάζεται καλύτερη συνδεσιμότητα επί του πλοίου προκειμένου να υπάρχει απρόσκοπτη επικοινωνία. Παρατηρείται επίσης από τις ναυτιλιακές εταιρείες ότι η πρόσβαση σε όλα τα πλοία δεν είναι δεδομένη ανά πάσα ώρα και στιγμή. Κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε πιθανή κυβερνοεπίθεση σε ένα πλοίο. “Χρειάζεται σωστή συνεργασία των συστημάτων πληροφορικής (IT) με τα συστήματα επιχειρησιακής τεχνολογίας (OΤ) για καλύτερα αποτελέσματα» δήλωσε από τους Δελφούς ο Alex Hadjipateras, Managing Director of Dorian LPG, Greece. Η ψηφιοποίηση βοηθά στο να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα της ελληνικής ναυτιλίας.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες εφαρμόζουν τις σύγχρονες τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες με σκοπό να πετύχουν τους στόχους που έχουν τεθεί για τις εκπομπές ρύπων. Μειώνεται διαρκώς το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και αναδεικνύεται η επιλογή του κλάδου για αειφορία. “Σε ότι αφορά τα νέα καύσιμα, επενδύονται χρήματα σε έρευνα και ανάπτυξη, ώστε να πραγματοποιηθούν μελέτες σκοπιμότητας και να εξαχθούν τα κατάλληλα στοιχεία» δήλωσε ο Konstantinos Nanopoulos, Deputy Chief Financial Officer of Star Bulk. Οι ναυτιλιακές επενδύουν σε πλοία νέας τεχνολογίας αποδεικνύοντας έμπρακτα την θέλησή τους για μία πράσινη ναυτιλία.
Ο κλάδος της ναυτιλίας βρίσκεται στην διαδικασία να κάνει τις πιο θεμελιώδεις αλλαγές των τελευταίων 50 ετών. Φαίνεται πως το επόμενο διάστημα θα κυριαρχεί η αβεβαιότητα. Και αυτό γιατί έχουν ζητηθεί πολλά από τον κλάδο να γίνουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Οι θεμελιώδεις αλλαγές απαιτούν χρόνο και προσεκτικά βήματα για το καλό όχι μόνο της ναυτιλίας αλλά και του πλανήτη.
Οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να παίξουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο προκειμένου να επιλυθούν πολλά σημαντικά ζητήματα. Παρά το γεγονός ότι απομακρύνθηκαν οι απειλές της πανδημίας πολλά σημαντικά θέματα υπάρχουν ακόμα πάνω στο τραπέζι τα οποία θα πρέπει προσεκτικά να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν με γνώμονα πάντα την απρόσκοπτη συνέχιση της εφοδιαστικής αλυσίδας και του πλανήτη.
Νίκος Κ. Δούκας
Εκδότης - Δημοσιογράφος Μέλος ΕΣΗΕΑ
Τιμητική διάκριση Δημοσιογραφίας Ιδρύματος Μπότση