ΠΛΗΘΟΣ ΑΣΤΑΘΜΗΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΝΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΜΙΞΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ, ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΟΥΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ.
Τό 2019 ὑπῆρξε κερδοφόρο γιά τήν ἑλληνική καί τήν ἑλληνόκτητη ναυτιλία, κυρίως τῶν τάνκερς, ἀλλά εἶναι ἂγνωστο ἐπί τοῦ παρόντος τί θά συμβεῖ τό 2020, καθώς ἀστάθμητοι παράγοντες, ὃπως οἱ τελικές ἀποφάσεις πού θά ἰσχύσουν γιά τά καύσιμα τῶν πλοίων μέχρι το 2050 καί οἱ ἀντιδράσεις τοῦ Ἰράν μετά τήν ἐκτέλεση τοῦ στρατηγοῦ Σουλεϊμανί, πού θά μποροῦσαν νά ἀνεβάσουν τά ἀσφάλιστρα κατά κινδύνων πολέμου.
Πάντως μέχρι στιγμῆς οἱ πλοιοκτῆτες δεξαμενοπλοίων χαμογελοῦν. Οἱ ναῦλοι τῶν πλοίων αὐτῶν κυμαίνονται σέ ὑψηλά ἐπίπεδα, ὑψηλότερα ἀπό ἐκεῖνα τοῦ 2019. Γιά παράδειγμα, τά VLCCs ναυλώνονται στήν ἀγορά σπότ πρός 100.000 δολ. τήν ἡμέρα καί σέ 50.000 δολ. τάϊμ τσάρτερ ἑνός ἒτους. Κατ᾽ἀναλογία ἒχουν αὐξηθεῖ καί οἱ ναῦλοι τῶν μικροτέρων τάνκερς.
Τά μπάλκερς παρουσιάζουν μικρότερη πίεση. Τά <Κέηπς> ναυλώνονται γύρω στά 14.000 δολ. καί τά <Πάναμαξ> γύρω στά 14.000 δολ. Στά ἲδια περίπου ἐπίπεδα φαίνεται ὃτι θά κινηθοῦν οἱ ναῦλοι καί κατά τό 2020. Γενικά ἡ ναυλαγορά τό 2019 κυμάνθηκε στό brake even καί μόνο τά τάνκερς πῆγαν πολύ καλύτερα τούς δύο μέ τρεῖς τελευταίους μῆνες. Πίεση ὑπέστησαν καί τά πλοῖα κοντέϊνερς (κάτω ἀπό τό brake even). Τά φορτηγά δέν εἶδαν καλυτέρευση λόγω πλεονάζουσας χωρητικότητος. Οἱ παραγγελίες βρίσκονται σέ χαμηλά ἐπίπεδα καί ἀναμένεται νά συνεχισθεῖ ἡ ἲδια κατάσταση καί τό 2020.
Οἱ πλοιοκτῆτες περιμένουν μέ εὒλογη ἀνησυχία τούς κανονισμούς πού θά ἰσχύσουν μέχρι τό 2050 γιά τήν κλιματική ἀλλαγή. Ἢδη ὃλα τά πλοῖα τοῦ κόσμου καί μέχρι τό 2050 θά καταναλώνουν καύσιμα μέ τήν ἐλάχιστη περιεκτικότητα σέ θειάφι (0,1%) καί ὂχι 0,5%. Οἱ πλοιοκτῆτες πρέπει ἐγκαίρως νά γνωρίζουν τί θά ἰσχύσει τελικά, προκειμένου νά ἀποφασίσουν γιά τίς παραγγελίες πλοίων, δεδομένου ὃτι τά παραγγελόμενα πλοῖα ναυπηγοῦνται μέ προοπτική χρήσεως 25ετίας. Πρέπει νά γνωρίζουν πῶς θά κατασκευάζονται οἱ μηχανές καί τί ἀκριβῶς καύσιμο θά καῖνε, διότι ὑπάρχουν ἀπόψεις τώρα ὃτι ἀκόμη καί ἡ καύση LNG ἐκπέμπει ρύπους. Ὡς πρός τά πλοῖα πού ἒχουν τοποθετήσει scrubbers ἀνέρχονται στό 3% τοῦ παγκοσμίου στόλου καί καῖνε τό προηγούμενο καύσιμο heavy oil, πού κοστίζει 370 δολ. ὁ τόννος, ἐνῶ ἡ τιμή τοῦ καυσίμου μέ χαμηλή περιεκτικότητα θείου ἀνέρχεται σέ 670 δολ. Οἱ ἐφοπλιστές αὐτοί, ἰδίως δέ οἱ ἰδιοκτῆτες VLCCs πού ταξιδεύουν 200 περίπου ἡμέρες τόν χρόνο (οἱ ὑπόλοιπες ἡμέρες δαπανῶνται στά λιμάνια) θά ἒχουν ἀποσβέσει τό κόστος ἐγκατάστασης scrubber, πού ἀνέρχεται γύρω στά 4 ἑκατομμύρια δολάρια. Ἀλλά ποῦ θά ἀπορρίψουν τά κατάλοιπα; Ἀσφαλῶς θά ρυπανθεῖ ἡ θάλασσα ἀντί τῆς ἀτμοσφαίρας. Μερικοί μάλιστα μιλοῦν ἀκόμη καί γιά ἀθέμιτο ἀνταγωνισμό καί ὑποστηρίζουν ὃτι ὃλα τά πλοῖα ἒπρεπε νά καῖνε καύσιμα χαμηλῆς περιεκτικότητος σέ θεῖο. Ἐπικρατεῖ λοιπόν ἓνα κομφούζιο, καθώς ὑπάρχουν πολλά ἀλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα.
Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ
Ἡ ἂλλη ὂψη τοῦ νομίσματος εἶναι ἡ παγκόσμια ἀναταραχή ἀπό τά γεγονότα στήν Ἀνατολική Μεσόγειο. Πάγια εἶναι ἡ ἀντίληψη ὃτι ὃπου ὑπάρχουν πηγἐς ἐνέργειας, ἐκεῖ θά ὑπάρχει μόνιμα στρατός.
Οἱ ναυτιλιακοί κύκλοι τοῦ Πειραιῶς δέν φοβοῦνται μεγάλη πετρελαϊκή κρίση σέ περίπτωση ἀντιποίνων ἀπό τό Ἰράν, διότι ἡ παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου δέν ἒχει πιά τόσο μεγάλη ἐξάρτηση ἀπό τόν Περσικό Κόλπο καί τίς χῶρες τοῦ ΟΠΕΚ, πού καλύπτουν τό 30% τῆς παγκόσμιας κατανάλωσης.
Σήμερα ὁποιαδήποτε ἒλλειψη ἀντικαθίσταται ἀπό ἂλλες χῶρες πού παράγουν πετρέλειο ἀκόμη καί ἀπό σχιστόλιθο, ὃπως οἱ ΗΠΑ. Τό ἀνησυχητικό εἶναι ὃτι σέ ἓνα πολύ μικρό χῶρο, καί συγκεκριμένα στήν Ἀνατολική Μεσόγειο, ἒχουν συγκεντρωθεῖ μεγάλες δυνάμεις πυρός, πού σέ κάποια στιγμή θά μποροῦσε νά μεταβληθεῖ σέ χῶρο γενικευμένης σύρραξης ὑπό μορφή παγκοσμίου πολέμου, στόν ὁποῖο ὃμως δέν θά ἐμπλακοῦν οἱ ΗΠΑ καί ἡ Ρωσία, καθώς ἡ διένεξη βρίσκεται μεταξύ Ἰσλαμιστῶν καί Ἀραβικῶν χωρῶν. Τό κακό εἶναι ὃτι ἡ Ἑλλάδα βρίσκεται πολύ κοντά σ᾽αὐτό τό θέατρο πολέμου καί, κατά καμόνα, οἱ κοντινές χῶρες στίς ἑστίες πολέμου ὑφίστανται τίς συνέπειες.
Οἱ ναυτιλιακοί κύκλοι τοῦ Πειραιῶς δέν πιστεύουν ὃτι τό Ἰράν, παρά τίς ἀπειλές του, ὃτι θά πραγματοποιήσει μεγάλα πράγματα ἀπό τόν φόβο τῶν ἀντιποίνων, διότι γνωρίζουν ὃτι οἱ ΗΠΑ ἒχουν ἐπενδύσει σέ ἒρευνα καί στρατιωτικές δαπάνες πάνω ἀπό ἓνα τρισεκατομμύριο δολάρια, ποσό πού ἰσοδυναμεῖ μέ τίς στρατιωτικές δαπάνες τοῦ ὑπολοίπου κόσμου. Ἡ Ρωσία διαθέτει μικρότερη τεχνολογία καί μόνο ἓνα ἀεροπλανοφόρο (πού μάλιστα προσφάτως ἒπιασε φωτιά), ἐνῶ ἡ Κίνα προσπαθεῖ νά φθάσει κάποια στιγμή στό ἐπίπεδο τῆς Ἀμερικῆς.
Τό βέβαιο εἶναι - ὑπογραμμίζουν οἱ ἲδιοι κύκλοι - ὃτι δέν θά ἐπιτραπεῖ στό Ἰράν νά ἀναπτύξει πυρηνικές ἐγκαταστάσεις.
Ἡ κατάσταση εἶναι ἂκρως περιπεπλεγμένη καί ἡ ναυτιλία βρίσκεται σέ κατάσταση ἀναμονῆς. Wait and see!
ΚΩΣΤΑΣ ΔΟΥΚΑΣ