Ομιλία ΥΕΝ Φώτη Κουβέλη στο 4ο Ναυτιλιακό Συνέδριο της εφημερίδας Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Κύριε πρόεδρε της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών,
Κύριε Πρόεδρε της ECSA
Κύριοι βουλευτές,
Κύριε εκπρόσωπε της αξιωματικής αντιπολίτευσης,
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι,
Κυρία πρόεδρε της Ναυτεμπορικής
Το συνέδριό σας, το οποίο κάθε χρόνο ξεχωρίζει για το περιεχόμενο του και αποτελεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, πραγματοποιείται φέτος σε μία ιδιαίτερη χρονική και οικονομική συγκυρία. Η ελληνική οικονομία επιχειρεί τα πρώτα της αυτόνομα βήματα μετά από 8 χρόνια μνημονίων, λιτότητας, συρρίκνωσης του εθνικά παραγόμενου πλούτου και του κοινωνικού κράτους. Η χώρα πρέπει να γυρίσει σελίδα. Η απονευρωμένη οικονομία της χώρας πρέπει να αποκτήσει προοπτική και δυναμική ανάπτυξης. Σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη περίοδο για τη χώρα μας ο δημόσιος διάλογος οφείλει και πρέπει να έχει στο επίκεντρό του την ανάπτυξη, όχι ως μία γενική όμως και αποχρωματισμένη για τους ανθρώπους της εργασίας και τις παραγωγικές τάξεις συνολικά. Φιλοδοξούμε και εργαζόμαστε προκειμένου η ανάπτυξη να είναι δίκαιη, να έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο, τα δικαιώματά του και τις διαρκώς διευρυνόμενες ανάγκες του. Η ανάπτυξη της χώρας πρέπει να υπάρξει παρακολουθώντας και αξιοποιώντας το ιδιαίτερα σύνθετο και δύσκολο διεθνές περιβάλλον. Είχαμε και παλαιότερα ανάπτυξη στη χώρα μας. Ας θυμηθούμε το 2003, το 2004, το 2005 χρονιές κατά τις οποίες η πατρίδα μας είχε τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην ευρωζώνη με μέσο όρο 5%. Τι απέγινε αλήθεια αυτή η ανάπτυξη; Και αν ήταν πραγματική για πέντε μόλις χρόνια μετά ήρθε, ήρθε η χρεοκοπία για τη χώρα μας. Αυτή η ανάπτυξη δεν ήταν μόνο άδικη καθώς δεν διένειμε με δίκαιο τρόπο τον παραγόμενο πλούτο. Αποδείχθηκε και καταστροφική για τη χώρα σε μεγάλο βαθμό αλλά και για τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας. Είναι σαφής και ξεκάθαρη επιλογή, η ανάπτυξη να είναι δίκαιη, να αναφέρεται και να υπηρετεί τη χώρα και την κοινωνία. Οφείλουμε λοιπόν όλοι να μαθαίνουμε από τα λάθη μας, να αναθεωρούμε τις επιλογές μας, να επαναπροσδιοριζόμαστε μέσα από την οικονομική και κοινωνική εξέλιξη, μέσα από την ίδια την πραγματικότητα η οποία θέτει με σκληρό τρόπο τα ερωτήματα και τα διλήμματα. Τα ερωτήματα λοιπόν που τίθενται σήμερα με επιτακτικό τρόπο είναι: θα έχουμε μία μια ανάπτυξη σωστή; Μια ανάπτυξη δίκαιη, μία ανάπτυξη που θα αξιοποιεί παραγωγικές δυνατότητες; Στο πλαίσιο αυτής της ανάπτυξης θα αλλάξουμε ή όχι το παραγωγικό μοντέλο;
Στο πλαίσιο αυτής της ανάπτυξης θα εκμεταλλευτούμε ή όχι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα μας σε περιφερειακό και σε διεθνές επίπεδο; Η απάντηση νομίζω ότι είναι απλή και το μόνο δίλημμα που τίθεται στις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας είναι τούτο: Θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο ή θα προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις και τομές στην οικονομία που θα αντανακλούν θετικά στην κοινωνία;
Ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας που μπορεί να αποτελέσει έναν βασικό και ουσιαστικό μοχλό για την ανάπτυξη της πατρίδας είναι η ναυτιλία μας. Πρόκειται για έναν τεράστιο πλούτο τον οποίον όμως δεν αξιοποιήσαμε, δεν αξιοποιούμε στο βαθμό που οφείλουμε. Το 25% της παγκόσμιας θαλάσσιας μεταφορικής ικανότητας ανήκει σε ελληνόκτητα πλοία. Και όμως ελάχιστα από αυτά είναι ενταγμένα στο Ελληνικό νηολόγιο. Το τελευταίο διάστημα -οφείλω να είμαι ακριβής- γίνονται κάποια βήματα, αλλά δεν είναι αυτά που θα μπορούσαν άμεσα ή μεσοπρόθεσμα να αντιστρέψουν την πραγματικότητα. Οι ναυτικοί μας διαθέτουν σύμφωνα με την αξιολόγηση της διεθνούς ναυτικής κοινότητα το υψηλότερο επίπεδο μόρφωσης, ικανότητας και εμπειρίας. Και όμως πολλοί από αυτούς είναι άνεργοι.
Για εμάς η ανάπτυξη στο χώρο της ναυτιλίας ξεκινάει από την εκπαίδευση και την επιμόρφωση των στελεχών μας. Δίνουμε δε ιδιαίτερο βάρος στο περιεχόμενο και στο επίπεδο των σπουδών στις ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού. Ενδεικτικά, μόνον ενδεικτικά αναφέρω ότι μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 το 80% των εκπαιδευτικών στις παραγωγικές σχολές του Εμπορικού Ναυτικού ήσαν ωρομίσθιοι μέσα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και με περιορισμένες τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας και του προϋπολογισμού του υπουργείου μας, κατά συνέπεια βέβαια, προχωρήσαμε -δειλό το βήμα αλλά σημαντικό και ενδιαφέρον- σε 20 προσλήψεις μονίμων εκπαιδευτικών, ενώ στις επόμενες ημέρες ύστερα από τις εισηγήσεις των αρμόδιων εκλεκτορικών σωμάτων θα προσληφθούν άλλοι 12 εκπαιδευτικοί. Προχωρήσαμε παράλληλα σε νομοθετική τροπολογία για το επόμενο διάστημα. Θα υπογραφεί σε αυτό το επόμενο διάστημα το νέο οργανόγραμμα με το οποίο αυξάνονται κατά 102 οι μόνιμες θέσεις του εκπαιδευτικού προσωπικού και εν συνεχεία θα ακολουθήσουν και οι σχετικές προσλήψεις. Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα προχωράμε στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου προκειμένου να εκσυγχρονιστούν ο εσωτερικός κανονισμός και ο κανονισμός σπουδών. Η ανάπτυξη περνά μέσα από την υγιή επαναλειτουργία αλλά και την ενίσχυση των ναυπηγείων που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία. Ένα θετικό βήμα είναι η επαναλειτουργία των ναυπηγείων της Σύρου και το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί από επενδυτές -επίσης σημαντικό- για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας. Δυστυχώς η χώρα μας στον τομέα της ναυπήγησης υποχώρησε παρά το γεγονός ότι διαθέτουμε ένα εξαιρετικά εκπαιδευμένο και άξιο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό. Η ανάπτυξη στο χώρο της ναυτιλίας περνάει βέβαια και μέσα από την αντικατάσταση των παλαιών πλοίων με νέα, αλλά και μέσα από την χρήση φιλικότερων προς το περιβάλλον καυσίμων και τη συμμόρφωση με τις οδηγίες του διεθνούς ναυτιλιακού οργανισμού, με κατάλληλη βέβαια προπαρασκευή, με κατάλληλη προετοιμασία όπως σημαντικά αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών ο κ. Βενιάμης για το θέμα αυτό. Και βεβαιότατα η χρήση φιλικού προς το περιβάλλον καυσίμου προϋποθέτει συνευθύνη όχι μόνον αυτόν που χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη με λιγότερο θείο καύσιμη ύλη, αλλά και εκείνων που την διαθέτουν και εκείνων που την παρασκευάζουν. Και θα ήταν άδικο, άνισο και όχι χρήσιμο και ωφέλιμο να υπάρξει αυτή η ρύθμιση χωρίς την εξασφάλιση της κατάλληλης προετοιμασίας και προπαρασκευής. Η ανάπτυξη στο χώρο της ναυτιλίας πρέπει να νοείται με ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα για την προστασία της ζωής και της υγείας των ναυτικών μας. Αποτελεί όμως παράλληλα και βασικό παράγοντα για την προστασία του περιβάλλοντος, για την αειφορία της θάλασσας. Ένα θέμα πολυπαραγοντικό στο οποίο εμπλέκονται πολλοί φορείς, ο καθένας από τους οποίους πρέπει να αναλάβει όπως προείπα τις ευθύνες του. Η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα προϋποθέτει υψηλού επιπέδου πιστοποιητικά αξιοπλοΐας τα οποία με βάση τη νομοθετική πρωτοβουλία που έχουμε πάρει θα χορηγούνται από το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από τους νηογνώμονες. Η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα προϋποθέτει επίσης υψηλού επιπέδου γνώση και επιμόρφωση των ναυτικών μας. Η ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα προϋποθέτει ασφαλή πλοία, προϋποθέτει την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, την αυστηρή εφαρμογή των ωραρίων εργασίας στα πλοία. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα προς τις συγκεκριμένες κατευθύνσεις.
Οι προκλήσεις ωστόσο παραμένουν με δεδομένο τον διεθνή ανταγωνισμό και τις εξελίξεις στον χώρο της τεχνολογίας. Είμαστε υποχρεωμένοι ο καθένας από τη δική του θέση ευθύνης να καταβάλει όλες εκείνες τις προσπάθειες που χρειάζονται για να κατακτήσουμε τον κοινά επιδιωκόμενο στόχο. Οι προσπάθειες αυτές ωστόσο οφείλουν να είναι επικαιροποιημένες, διαρκείς και με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Από την πλευρά μας επιδιώκουμε να πράττουμε το καθήκον μας προς τις κατευθύνσεις τις οποίες ανέφερα στο ακέραιο. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής πρέπει να είναι σε εγρήγορση και διαρκή επιφυλακή για την τήρηση της νομιμότητας, επ' ωφελεία αβέβαια του κοινού επιδιωκόμενου σκοπού. Και φυσικά το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής είναι σας βεβαιώνω ανοιχτό σε οποιαδήποτε πρόταση, σκέψη, σε οποιαδήποτε θέση που μπορεί να υπηρετήσει τους προαναφερθέντες στόχους.
Με αυτές τις σκέψεις θέλω να ευχαριστήσω τη διεύθυνση της Ναυτεμπορικής, όλο τον κόσμο της Ναυτεμπορικής για την πρόσκληση και να ευχηθώ το 4ο ναυτιλιακό συνέδριο της εφημερίδας σας να είναι ακόμη πιο παραγωγικό από τα προηγούμενα. Και είμαι βέβαιος για αυτό.
Σας ευχαριστώ.