Σύμφωνα με την Petrofin Research© το δεύτερο εξάμηνο του 2020, ο τραπεζικός δανεισμός αυξήθηκε σμαντικά και οι περισσότερες τράπεζες κατέληξαν με παρόμοια χαρτοφυλάκια δανείων με αυτά πριν από την πανδημία. Αναμένουμε αύξηση του τραπεζικού δανεισμού το 2021.
Η δραστηριότητα της ναυτιλιακής χρηματοδότησης ακολούθησε την αστάθεια της παγκόσμιας οικονομίας, των τραπεζών και της ναυτιλίας το 2020 και το 2021.
Σύμφωνα με ετήσια έρευνα της Petrofin Research όσον αφορά το 2020, μπορεί να χωριστεί σε δύο μισά. Το πρώτο εξάμηνο επωμίστηκε το μεγαλύτερο βάρος της αναστάτωσης της πανδημίας του Covid-19, με μια σοβαρή διαταραχή του εμπορίου και τις αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία από τα lockdown και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς. Καθώς οι παγκόσμιες αγορές κατρακύλησαν, οι τράπεζες προετοιμάστηκαν για τις οικονομικές και εμπορικές αβεβαιότητες που είχαν μπροστά τους και τις αρνητικές επιπτώσεις στις αξίες των πλοίων και τις ταμειακές ροές. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι κατανοητό ότι ο τραπεζικός δανεισμός και η χρηματοδοτική μίσθωση επιβραδύνθηκαν.
Το δεύτερο εξάμηνο του 2020, παρατηρήσαμε ανάκαμψη στους περισσότερους τομείς και ειδικά στον τομέα του ξηρού χύδην φορτίου. Ο υγρός τομέας ήταν μια εξαίρεση, με τα ποσοστά να κορυφώνονται την άνοιξη του 2020, για να καταρρεύσουν στη συνέχεια κατά τη διάρκεια του έτους. Καθώς το εμπόριο σταθεροποιήθηκε και η Κίνα παρουσίασε ισχυρή ανάκαμψη και επακόλουθη ανάπτυξη, η εμπιστοσύνη επέστρεψε στους πλοιοκτήτες καθώς και στις τράπεζες.
Ο τραπεζικός δανεισμός αυξήθηκε σημαντικά και οι περισσότερες τράπεζες κατέληξαν με παρόμοια χαρτοφυλάκια δανείων με αυτά πριν από την πανδημία. Το leasing παρουσίασε ακόμη πιο δυναμική ανάκαμψη και κατέγραψε περαιτέρω ανάπτυξη.
Συνολικά, το έτος έκλεισε με τις 40 κορυφαίες τράπεζες να δανείζουν οριακά από 294,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε 286,9 δισεκατομμύρια δολάρια, κυρίως λόγω της αποχώρησης της DVB και της Nord LB.
Ο δείκτης Petrofin Index για την Παγκόσμια Χρηματοδότηση Πλοίων μειώθηκε από το 64 στο 62, υποδεικνύοντας, ωστόσο, κάποια σταθεροποίηση.
Η δραστηριότητα της κεφαλαιαγοράς το 2020 ενισχύθηκε σημαντικά, κυρίως σε νέες εκδόσεις ναυτιλιακών ομολόγων από 6,87 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019, σε 24,79 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020. Επίσης, οι επακόλουθες πωλήσεις της ναυτιλίας παρουσίασαν αύξηση από 2,66 δισεκατομμύρια δολάρια σε 10,73 δισεκατομμύρια δολάρια και υπήρξαν ορισμένες δημόσιες εγγραφές ναυτιλίας, καθώς η εμπιστοσύνη της αγοράς επέστρεψε (στατιστικά της Clarkson).
Υπήρξε, επίσης, άνοδος στις συναλλαγές και τις αξίες του S&P. Για παράδειγμα στο dry bulk, οι πωλήσεις και οι αξίες πλοίων αυξήθηκαν από 535 (5,25 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2019 σε 790 (6,77 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2020. Στα δεξαμενόπλοια, αν και ο αριθμός των συναλλαγών μειώθηκε από έτος σε έτος, από 380 συναλλαγές το 2019 σε 365 το 2020, όσον αφορά τις αξίες, οι συναλλαγές αυξήθηκαν από 6,56 δισεκατομμύρια δολάρια σε 8,57 δισεκατομμύρια δολάρια κατά τις αντίστοιχες περιόδους. (Στατιστικά στοιχεία της Clarkson).
Οι τράπεζες συνέχισαν να επικεντρώνονται στους νέους κανονισμούς σχετικά με τις χαμηλότερες εκπομπές ρύπων και πώς αυτοί μπορεί να επηρεάσουν τα χαρτοφυλάκια δανείων τους, καθώς και την επιλογή πελατών/έργων. Πολλοί δανειστές προσχώρησαν στο Poseidon Principle και, γενικά, οι τράπεζες αντιλήφθηκαν τις μεταβαλλόμενες προοπτικές για τη ναυτιλία έως το 2030 και το 2050, όταν ο κλάδος θα κλιθεί να εμφανίσει μηδενικές εκπομπές ρύπων. Όσον αφορά τον δανεισμό, ο «πράσινος δανεισμός» δεν είχε εκδηλωθεί σοβαρά, καθώς οι περισσότεροι ιδιοκτήτες αναζητούσαν (και εξακολουθούν να αναζητούν) τη σωστή τεχνολογία και αξιολογούν το πιθανό κόστος / όφελος. Ελλείψει μιας νέας παγκοσμίως εγκεκριμένης τεχνικής καθαρής λύσης από τους κατασκευαστές, οι συζητήσεις ήταν κυρίως θεωρητικές. Τα πρώτα σημάδια της έντονης προτίμησης των οικολογικών πλοίων από τους ιδιοκτήτες και τα νεότευκτα της βαθμίδας 3 εκδηλώθηκαν και ενισχύθηκαν, καθώς προχωρούσε η χρονιά.
Το 2021, η παγκόσμια οικονομία, το διεθνές εμπόριο και η συνολική ναυτιλιακή αγορά παρουσίασαν ισχυρή ανάκαμψη και ανάπτυξη.
Στη ναυτιλία εμπορευματοκιβωτίων, ανάλογα με το μέγεθος, τα κέρδη αυξήθηκαν 5, 6 και 7 φορές, καθώς η ανάκαμψη από τις κλειστές σε ανοιχτές οικονομίες και τα τεράστια προγράμματα ρευστότητας, οικονομικής και πιστωτικής υποστήριξης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και η ισχυρή ανάπτυξη από την Κίνα, ενίσχυσαν την ταχεία ανάκαμψη και οξεία πίεση στα συστήματα της αλυσίδας εφοδιαστικής. Η συμφόρηση των λιμένων τόσο στους λιμένες φόρτωσης όσο και στους λιμένες εκφόρτωσης προσέθεσε τις αυξανόμενες αναποτελεσματικότητες και συνέβαλε στη μαζική αύξηση των ναύλων και στη σημαντική αύξηση της αξίας των πλοίων.
Όχι πολύ πίσω, ο τομέας του dry bulk επίσης αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα συμφόρησης, επιπλέον των γεωπολιτικών αποτελεσμάτων της απαγόρευσης εμπορευμάτων Κίνας – Αυστραλίας, σε συνδυασμό με τη σταθερή ανάπτυξη από την Κίνα και την ανάπτυξη όλων των οικονομικών μπλοκ. Τα ποσοστά ναύλωσης τριπλασιάστηκαν περίπου από την αρχή του έτους και οι τιμές των πλοίων κατά περίπου 80%, ανάλογα με το μέγεθος και την ηλικία, με τις απαιτήσεις σε τονομιλία να αυξάνονται και μια επικείμενη ενεργειακή κρίση να τροφοδοτεί τις αυξημένες ανάγκες σε άνθρακα από την Κίνα και την Ινδία. Η ζήτηση για ξηρό χύμα εμφανίζεται ισχυρή και βιώσιμη, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη σχετικά χαμηλή ανάπτυξη του στόλου κατά περίπου 3% το 2021. Οι επιπτώσεις της πανδημίας εξακολουθούν να είναι περιοριστικές και να καθυστερούν τις μετακινήσεις των πλοίων σε όλους τους τομείς, δημιουργώντας έλλειψη πλοίων και αυξάνοντας τους ναύλους.
Συγκριτικά, τα δεξαμενόπλοια παρουσίασαν δραματική πτώση από τα βαριά ναύλα της άνοιξης του 2020, με όλα τα μεγέθη να καταγράφουν μεγάλες πτώσεις, ειδικά στo dirty sector. Παραδόξως, οι τιμές των πλοίων έχουν αυξηθεί σε όλους τους τύπους δεξαμενόπλοιων κατά 11% (στατιστικά του Clarkson), καθώς πολλοί πιστεύουν ότι αργά ή γρήγορα ο υγρός τομέας θα ανακάμψει, υποστηριζόμενος από την υψηλότερη ζήτηση για πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου, ως φθηνότερο καύσιμο για τις τιμές LNG , που έχουν πολλαπλασιαστεί.
Οι υπόλοιποι τομείς, το υγραέριο και τα χημικά, δεν έχουν δει σημαντικές αλλαγές, σε αντίθεση με τα πλοία LNG και τα car carriers, τα οποία έχουν αρχίσει να αυξάνονται σημαντικά.
Με τις περισσότερες αγορές να υποστηρίζουν έντονα, όσον αφορά τις αξίες των πλοίων και τις ταμειακές ροές, η εμπιστοσύνη και η προθυμία των τραπεζών να δανείσουν αυξήθηκε. Το ίδιο ισχύει για τους παρόχους χρηματοδοτικής μίσθωσης, καθώς και για όλους τους παρόχους χρηματοδότησης.
Η άνοδος των συναλλαγών S&P σε όλους τους τομείς, δημιούργησε ευκαιρίες χρηματοδότησης. Επιπλέον, με τις τιμές των πλοίων να αυξάνονται, οι συνολικές πωλήσεις της S&P το 2021 αναμένεται να αυξηθούν κατά 77% σε περίπου 44 δισ. δολάρια για όλα τα ναυτιλιακά τμήματα. Πρέπει να επισημάνουμε ότι η πραγματική αξία των νέων συναλλαγών θα αυξηθεί επίσης, λόγω των αναχρηματοδοτήσεων.
Ομολογουμένως, οι μεγαλύτερες τράπεζες συνέχισαν να υποστηρίζουν τους πελάτες τους.
Οι μικρομεσαίοι πελάτες επωφελήθηκαν επίσης από τη βελτιωμένη εμπιστοσύνη των τραπεζών που επικεντρώνονται κυρίως στις σχέσεις μαζί τους.
H εντύπωση που έχουμε είναι ότι ο τραπεζικός δανεισμός αναμένεται να αυξηθεί το 2021. Το ίδιο και αναμφισβήτητα περισσότερο ισχύει για τη χρηματοδοτική μίσθωση, η οποία συνέχισε να παρέχει ελκυστικές εναλλακτικές λύσεις στη χρηματοδότηση των τραπεζών.
Οι καλές ναυτιλιακές αγορές έχουν αφυπνίσει την όρεξη για IPO.
Ένας νέος μοχλός για δανεισμό και ομόλογα είναι τα δάνεια και τα ομόλογα που συνδέονται με τη βιωσιμότητα. Με γνώμονα την επιθυμία να υποστηρίξουν καθαρότερη ενέργεια με λιγότερες εκπομπές ρύπων και πλοία που στοχεύουν στην επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων, ένας αυξανόμενος αριθμός τραπεζών εντάχθηκε στις Αρχές του Ποσειδώνα και άρχισαν να αναζητούν πράσινα δάνεια. Μέχρι στιγμής, 27 τράπεζες έχουν ενταχθεί στις Αρχές του Ποσειδώνα και σύμφωνα με τον Michael Parker της Citibank, ανέρχονται σε 185 δισεκατομμύρια δολάρια σε δανεισμό ή στο 64% της έρευνας των 40 κορυφαίων παγκόσμιων τραπεζών μας. Παραδείγματα συμμετεχόντων περιλαμβάνουν κορυφαίες ιαπωνικές τράπεζες SMBL, SMF&L, Shinshei, MUFG, Development Bank of Japan, καθώς και όλες τις οντότητες χρηματοδότησης εξαγωγών, όπως η Atradius, η Eksfin και άλλες. Και οι ευρωπαϊκές τράπεζες αναζητούν δάνεια «πράσινα» ή «βιωσιμότητας» και ορισμένες συναλλαγές έχουν αρχίσει να εμφανίζονται.
Σύμφωνα με το Institute of International Finance, τους τελευταίους 18 μήνες, υπήρξαν 30 – 35 δάνεια βιωσιμότητας. Πρόσφατα παραδείγματα περιλαμβάνουν τα MOL, KIWI-rail, Khine, Safe Bulkers, Diana Shipping και άλλα.
Η πρόσφατη πρόταση παγκόσμιας εισφοράς IDX / Intercargo για τις εκπομπές άνθρακα σε συνδυασμό με τις προτάσεις της ίδιας της ΕΕ που εκκρεμεί η έγκριση από το κοινοβούλιο της ΕΕ έχει ανεβάσει τον ρυθμό στους κινδύνους / ανταμοιβές / κόστος από την τήρηση των προτύπων εκπομπών.
Η συμμόρφωση με τις νέες απαιτήσεις εκπομπών θα συνεπαγόταν σημαντικό κόστος για τα συμβατικά πλοία. Επιπλέον, καθώς η ναυτιλία πρόκειται να γίνει μια βιομηχανία μηδενικών εκπομπών έως το 2050, κανείς δεν γνωρίζει ποιες τεχνικές λύσεις και καύσιμα θα μπορέσουν να επιτύχουν αυτόν τον στόχο και με ποιο κόστος. Οι ιδιοκτήτες και οι τράπεζες προετοιμάζονται για υψηλές κεφαλαιουχικές δαπάνες, οι οποίες θα προωθήσουν περαιτέρω ενοποίηση στον κλάδο και υψηλότερους κινδύνους. Δεν είναι επίσης σαφές ποιο μέρος αυτών των πρόσθετων δαπανών θα βαρύνουν τους πλοιοκτήτες, τους ναυλωτές ή τους καταναλωτές και σαφώς, το διακύβευμα είναι μεγάλο.
Ένα όφελος από τις παραπάνω αβεβαιότητες είναι ότι οι περισσότεροι πλοιοκτήτες δεν βιάζονται να παραγγείλουν μαζικά νεότευκτα, κάτι που έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα να παρατείνει τις καλές αγορές και να προσθέσει ρευστότητα για τους ίδιους, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των πλοίων του μέλλοντος.
Ως εκ τούτου, το 2021 αναμένεται να είναι μια χρονιά ορόσημο, κατά την οποία η παγκόσμια τραπεζική χρηματοδότηση θα τερματίσει τη μακροχρόνια πτώση της και αναμένεται να σημειώσει χρήσιμη ανάπτυξη. Η αύξηση αναμένεται τόσο για τις μεγάλες όσο και για τις μικρότερες τράπεζες σε όλο τον κόσμο.
Συμπερασματικά, ο παγκόσμιος τραπεζικός δανεισμός της ναυτιλίας αναμένεται να αυξηθεί το 2021, αντισταθμίζοντας την πτωτική τάση της τελευταίας δεκαετίας. Το ίδιο αναμένεται να ισχύει και για τη χρηματοδότηση των ελληνικών πλοίων καθώς οι Έλληνες ήταν πιο ενεργοί στις συναλλαγές Πωλήσεων και Αγορών. Σύμφωνα με την Allied, οι Έλληνες έχουν αγοράσει 300 πλοία για 2 δισεκατομμύρια δολάρια και έχουν διαθέσει 183 πλοία για 2,54 δις δολάρια μέχρι στιγμής. Επιπλέον, οι Έλληνες αντιπροσωπεύουν το 11% του νέου βιβλίου παραγγελιών. Είναι αυτονόητο ότι η ελληνική ναυτιλία συνεχίζει την ανάπτυξή της και θα απαιτήσει τον απαραίτητο δανεισμό. Αναμένουμε ότι η ετήσια παγκόσμια και ελληνική έρευνα για τη χρηματοδότηση των πλοίων για το έτος 2021 θα αντικατοπτρίζει τα παραπάνω.