Ἓνας ἀπό τούς πιό δαιμόνιους ναυτιλιακούς ἐπιχειρηματίες τῆς νεωτέρας Ἑλλάδος, ἐφοπλιστής, τραπεζίτης, βιομήχανος καί ταυτόχρονα τακτικός καθηγητής Πανεπιστημίων, μία γενικά πολυσχιδής καί ἰσχυρή προσωπικότητα, ἦταν ὁ Στρατής Ἀνδρεάδης, πού διετέλεσε καί πρόεδρος τῆς Ἑνώσεως Ἑλλήνων Ἐφοπλιστῶν καί ἰσόβιος ἐπίτιμος πρόεδρός της.
Ὁ φοβερός αὐτός ἐπιχειρηματίας, Χιώτης ἀπό τό Βροντάδο, ἦλθε σέ ἂμεση ρήξη μέ τό τότε ἱερό τέρας τῆς πολιτικῆς Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ, ὁ ὁποῖος τόν “ἀποκεφάλισε” μέσα σέ μία νύχτα καί τόν γκρέμισε ἀπό τό ὑψηλό βάθρο τῆς οἰκονομικῆς αὐτοκρατορίας του, πού εἶχε σάν μοχλό τήν Ἐμπορική Τράπεζα, πού καί αὐτή ὁ Ἀνδρεάδης δημιούργησε.
Στήν γωνία Σοφοκλέους καί Αἰόλου οἱ παλιοί θυμοῦντα ὃτι ὑπῆρχε ἓνα μισογκρεμισμένο κτίριο, ἀπέναντι ἀπό τό παλιό Χρηματιστήριο, πού στέγαζε διάφορες μικροεπιχειρήσεις, τσαγκαράδικα, τυροπιτάδικα, καφενεῖα καί γενικῶς μικρομάγαζα. Παραδόξως τό οἰκόπεδο ἀνῆκε σέ ἓνα γέρο τσαγγάρη. Ἐκεῖ χτίστηκε τό μεγαλοπρεπές οἰκοδόμημα τῆς Ἐμπορικῆς Τραπέζης. Στά ἐγκαίνιά του ὁ Στρατής Ἀνδρεάδης διηγήθηκε στούς δημοσιογάφους (παρόντος καί τοῦ γράφοντος) κατά τήν διάρκεια συνέντευξης τύπου καί γεύματος, πῶς ἀπέκτησε αὐτό τό κτίριο. Ὁ Χιώτης ἐφοπλιστής εἶπε τά ἑξῆς:
“Εἲχαμε νά συζητήσουμε στό συμβούλιο διάφορα θέματα ρουτίνας τῆς ἡμερησίας διατάξεως. Πρός τό τέλος ὃμως ὑπῆρξε γιά μένα τό σπουδαῖο θέμα, πού ἀφοροῦσε τήν πώληση τοῦ παλαιοῦ κτιρίου. Ἀμέσως κινητοποίησα τόν μηχανισμό. Ὁ ἰδιοκτήτης βρέθηκε μπροστά μου, συμφωνήσαμε τό ποσό κι ἐγώ τόν ἒπεισα ὃτι τόσα λεφτά δέν τά παίρνει κανείς στό σπίτι του. Τά ἀφήνει στήν τράπεζα καί παίρνει τούς τόκους. Ἐκεῖνος συμφώνησε κι ἐγώ ἀπέκτησα τό ἀκίνητο χωρίς νά ἐκταμιεύσω τίποτα. Καί ἰδοῦ τό κτίριο πού θαυμάζουμε ὃλοι”.
Ὃμως ἡ Ἐμπορική Τράπεζα ὑπῆρξε τό ἐπίκεντρο τῆς μεγάλης διαμάχης. Ὁ Ἀνδρεάδης, ἐμβληματικός ἐπιχειρηματίας, νομικός, τακτικός καθηγητής Ἐπιχειρηματικοῦ Δικαίου στό Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο τῆς Θεσσαλονίκης, στό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν, πρύτανης στήν ΑΣΟΕ, ἦταν ἂπιαστος ἀετός. Δημιουργοῦσε ἐπιχειρήσεις τήν μία μετά τήν ἂλλη:
Ναυπηγεῖα Ἐλευσίνος, ἰδιοκτήτης τῆς Ἰονικῆς καί Λαϊκῆς Τραπέζης, τῆς Τραπέζης Πειραιῶς, τῆς Τραπέζης Ἀττικῆς, δημιουργός μεγάλων βιομηχανικῶν μονάδων ὃπως τήν βιομηχανία λιπασμάτων Νέας Καρβάλης, τῆς βιομηχανίας χυμῶν καί κονσερβῶν στό Βέλο Κορινθίας, πρόεδρος ἀσφαλιστικῶν ἑταιριῶν (Φοίνιξ, Ἰονική, Γενικές Ἀσφάλειες Ἑλλάδος) κλπ, ἢθελε νά ἀποκτήσει καί τό ὑπό δημιουργία διϋλιστήριο στήν Πάχη Μεγάρων μέ τήν ἐπωνυμία ΣΤΡΑΝ (προφανῶς τά ἀρχικά τοῦ ὀνοματεπώνυμού του).
Οἱ Μεγαρεῖς ξεσηκώθηκαν ὃταν εἶδαν τίς μπουλντόζες, καί τότε ἂρχισε ἡ σύγκρουση, τόν Δεκέμβριο τοῦ 1975, λίγο μετά τήν μεταπολίτευση. Ὁ Ἀνδρεάδης κυριεύθηκε ἐξ ἐφόδου, κηρύχθηκε ἒκπτωτος καί τήν ἲδια νύχτα κατά τήν ὁποῖα συνεκλήθη τό ἒκτακτο ὑπουργικό συμβούλιο ὑπό τήν προεδρία τοῦ Κων. Καραμανλῆ, κατά τά ξημερώματα, ἡ Πράξη Νομοθετικοῦ Περιεχομένου ἐστάλη πρός ἂμεση δημοσίευση στήν Ἐφημερίδα τῆς Κυβρνήσεως. Ὁ Ἀνδρεάδης δέν ὑπῆρχε πιά. Κατηγορήθηκε ὃτι συνεργάσθηκε μέ τόν δικτάτορα Παπαδόπουλο γιά τήν σύμβαση ΣΤΡΑΝ, πού τελικά ἀπορρίφθηκε ἀπό τήν κυβέρνηση τοῦ Ἰωαννίδη, πού κατάργησε τόν Παπαδόπουλο.
Ἀντίπαλος τοῦ Ἀνδρεάδη ἦταν ὁ Ἀριστοτέλης Ὠνάσης, ὁ ὁποῖος ἀπό καιρό ἒβαζε ἂνθρωπό του νά ἀγοράζει μετοχές τῆς Ἐμπορικῆς Τραπέζης, διότι ὁ Ἀνδρεάδης εἶχε μικρό πλειοψηφικό πακέτο σέ ὃλες τίς ἐπιχειρήσεις πού προέδρευε, ὃπως ὁ γνωστός πάμπλουτος διεθνής Ἀρμένης ἐπιχειρηματίας Γκιουλμπεκιάν, γνωστός ὡς “mister 5%”. Παραδόξως ἀργότερα ἓνας ἀπό τούς τρεῖς γιούς τοῦ Ἀνδρεάδη, ὁ Ἀλέξανδρος, παντρεύτηκε τήν Χριστίνα Ὠνάση, ἀπό τήν ὁποία σύντομα χώρισε.
Ὁ Ἀνδρεάδης κατηγόρησε τήν κυβέρνηση Καραμανλῆ ὡς ἐκδικητική, διότι εἶχε κάνει…ἒξωση στόν Καραμανλῆ ὡς πρωθυπουργό ἀπό τό διαμέρισμά του στό Κολωνάκι, στήν ὁδό Καρνεάδου, ἰδιοκτησίας τῆς Ἰονικῆς, ἐνῶ εἶχε ἐνοχλήσει καί τόν ἀδελφό τοῦ ὑπουργοῦ Οἰκονομικῶν Παναγῆ Παπαληγούρα. Ἡ ὑπόθεση εἶναι πολιτικά περίπλοκη, λόγω τῶν συνεχῶν πολιτικῶν ἀναστατώσεων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης.
Τό τελικό ἀποτέλεσμα ἦταν ὃτι ὁ μέν Ἀνδρεάδης κατεστράφη, χωρίς ὃμως νά θιγεῖ ὁ μεγάλος στόλος του, ἀλλά οἱ κληρονόμοι του προσέφυγαν στό Εὐρωπαϊκό Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων γιά τόν ἀπαράδεκτο τρόπο πτώχευσης ἀπό τήν κυβέρνηση Καραμανλῆ τοῦ μεγάλου ἐπιχειρηματία, στόν ὁποῖο θά μποροῦσε νά ἐπιβάλει ἓνα μεγάλο πρόστιμο γιά τίς χρηματοδοτικές παραβάσεις πού ἒκανε, καθώς τίς ἐγγυήσεις γιά τίς ἐπιχειρήσεις του τίς χορηγοῦσε ἡ Ἐμπορική Τράπεζα, ἡ ὁποία συγχωνεύθηκε μέ τήν ALPHABANK.
Ἀρκοῦσε λοιπόν νά πέσει τό κάστρο, γιά νά καταρρεύσει ὁλόκληρο τό οἰκονομικό οἰκοδόμημα, πού στηρίχθηκε, ὃπως ἒλεγαν οἱ πολιτικοί ἀντίπαλοι τοῦ Ἀνδρεάδη, στήν λογική τοῦ “Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει”. Ἀλλά μέ τό σύστημα αὐτό πόσοι ἂνθρωποι δούλευαν σέ ὃλη τήν Ἑλλάδα καί πόσος πλοῦτος ἒμπαινε στήν χώρα;
Τελικά μετά θάνατον ὁ Ἀνδρεάδης δικαιώθηκε καί ἡ Ἑλλάδα καταδικάστηκε νά πληρώσει ὑπέρογκες ἀποζημιώσεις, τίς ὁποῖες βέβαια πλήρωσε, ὃπως συμβαίνει πάντα, ὁ…κυρίαρχος λαός.
Αὐτά συμβαίνουν σέ μία χώρα ὃπου ἂλλοτε οἱ ἰδιωτικές ἐπιχειρήσεις κρατικοποιοῦνται, καί ἂλλοτε οἱ δημόσιες ἐπιχειρήσεις
ἰδιωτικοποιοῦνται. Ποιό σύστημα ἂραγε εἶναι τό καλλίτερο; Σήμερα βρισκόμαστε σέ μία νέα φάση. Στήν φάση τοῦ ξεπουλήματος τῆς δημόσιας περιουσίας, πού τό λέμε καταχρηστικά ἰδιωτικοποίηση καί ἀναζήτηση ἐπενδύσεων γιά τήν ἀνάπτυξη.
Μά καί ὁ Ἀνδρεάδης τότε πού μεσουρανοῦσε καί παρ᾽ ὃλο πού συνεργαζόταν μέ τό στρατιωτικό καθεστώς, ἦταν μεγάλος κράχτης ξένων ἐπενδύσεων μέ τό κύρος πού εἶχε σάν μεγάλος ἐφοπλιστής καί ἐπιχειρηματίας. Καί τά σκανδαλώδη μέτρα πού τόν κατηγόρησαν οἱ διῶκτες του πού πέτυχε ὑπέρ τῆς ναυτιλίας, ὁ Ἀνδρεάδης εἶπε ὃτι ὑπῆρξαν εἰσήγηση τοῦ οἰκονομικοῦ ἐγκεφάλου τῆς κυβερνήσεως Γεωργίου Παπανδρέου, Ἀνδρέα Παπανδρέου.
Μύλος δηλαδή.
Σήμερα ὁ Ἑλληνικός λαός ζεῖ σέ μία ἂλλη πραγματικότητα, μέ “νέα τζάκια”, νέους πολιτικούς ἂνδρες, μέ οἰκονομικά σκάνδαλα, μέ πρωτοφανῆ διαφθορά, ἀλλά καί μέ φτώχεια. Ποιός θά βρεῖ τήν συνταγή ἐξόδου ἀπό τήν κρίση; Πιστεύω κανείς. Διότι δέν ὑπάρχουν πιά ἀναστήματα οὒτε πολιτικῶν οὒτε ἐπιχειρηματιῶν. Ὃμως καί μέ αὐτό τό <ὑλικό>, ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνετα, ἀλλά σάν φάρσα.
Ο ΕΠΙΝΕΙΟΣ