Οι Έλληνες εφοπλιστές αποτελούν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία της Ναυτιλίας, καθώς είχαν, έχουν και θα έχουν την ικανότητα να βλέπουν πολύ μπροστά από τον ανταγωνισμό, να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις on time, και να βρίσκονται διαρκώς στην πρώτη θέση παγκοσμίως, δικαιώνοντας απολύτως εκείνους που μιλούν για το Ελληνικό Ναυτιλιακό Θαύμα.
Οι Έλληνες εφοπλιστές, στην πλειονότητα τους αυτοδημιούργητοι, ιδιαίτερα οι παλαιότεροι, είχαν το χάρισμα να μπορούν να προβλέπουν και να αποτελούν λαμπρά παραδείγματα όχι μόνο επαγγελματικής καταξίωσης αλλά και προσφοράς προς την Πατρίδα με κάθε τρόπο.
Το 1982, δημιουργείται η πρώτη περιβαλλοντική Έκθεσης της HELMEPA στο κτίριο της εταιρείας Ceres Hellenic Shipping Enterprises, στον Πειραιά. Πρόκειται για την Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος.
Η ιδέα γεννήθηκε από την έντονη ανησυχία του αείμνηστου Έλληνα πλοιοκτήτη Γιώργου Π. Λιβανού για το σοβαρό κίνδυνο που διατρέχουν οι ωκεανοί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Πιστεύοντας πως η Ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα μπορεί να κάνει την αρχή για μια αειφόρο ναυτιλία, ο τότε Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Αριστομένης Καραγεώργης και ο Γενικός Γραμματέας της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας υπέγραψαν την 4η Ιουνίου 1982 τη Διακήρυξη Εθελοντικής Δέσμευσης «Να Σώσουμε τις Θάλασσες» και ένα Σχέδιο Δράσης, βάσει των οποίων ιδρύθηκε και λειτουργεί η HELMEPA. Για να γίνει παγκόσμια γνωστή η Ένωση, πέντε διεθνείς οργανισμοί προσυπέγραψαν την Ιδρυτική Διακήρυξη: IUCN, WWF, IOI, IIED και The Club of Rome.
Πέρασαν 38 χρόνια από τότε. Η HELMEPA όχι μόνο συνεχίζει να προασπίζει την ιδρυτική της διακήρυξη αλλά πολύ περισσότερο έχει προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της Ναυτιλίας και εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την προστασία του Θαλασσίου περιβάλλοντος.
Θα τολμήσω να ρωτήσω αν υπάρχει κανείς που δεν θυμάται αυτόν τον υπέροχο γλάρο που με ευγένεια πάντα μας θύμιζε “Όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές;” Φυσικά πίσω από όλες αυτές τις προσπάθειες για την προστασία της θάλασσας βρίσκονται οι άνθρωποι.
Και σε αυτή την συνέντευξη παίρνουμε απαντήσεις, από τον γενικό Διευθυντή κ. Δημήτρη Μητσάτσο o οποίος βρίσκεται στο “τιμόνι” της HELMEPA για δεκαετίες. Διαβάστε την άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη που ακολουθεί…
Ν.Δ.
ΝΑΥΣ: Σύμφωνα με την Ιδρυτική Διακήρυξη Εθελοντικής Δέσμευσης, η HELMEPA δημιούργησε το Ναυτιλιακό Τομέα με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ανθρώπινου παράγοντα στη ναυτιλία, από τον πλοιοκτήτη μέχρι τον τελευταίο ναύτη. Μετά από 38 χρόνια σε τι βαθμό θεωρείτε πως η HELMEPA έχει πετύχει τον στόχο αυτό;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Είναι πολύ δύσκολο να αξιολογήσω το βαθμό στον οποίο πετύχαμε το βασικό στόχο της Ιδρυτικής Διακήρυξης του 1982 της HELMEPA. Έχουμε ενημερώσει μέχρι σήμερα περί τους 18.000 αξιωματικούς ΕΝ, ΠΝ και ΛΣ που παρακολούθησαν τα επιμορφωτικά μας σεμινάρια. Ακόμη, 14.000 έχουν γίνει μέλη. Και ίσως οι αντιδράσεις τους στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων διαχρονικά να δίνουν κάποια απάντηση στο ερώτημα σας. Στην αρχή, με δυσκολία αποδέχονταν τους κανονισμούς της MARPOL για τα πετρελαϊκά κατάλοιπα και ιδίως τα βιβλία πετρελαίου. Κατόπιν διαμαρτύρονταν για την έλλειψη σταθμών υποδοχής ή την ανεπάρκεια τους. Και όταν η προσοχή στράφηκε στα στερεά απορρίμματα και μάλιστα τα πλαστικά, κατακρίνουν το ότι ενώ αφιερώνουν χρόνο και κόπο και διαχωρίζουν τα απορρίμματα στο πλοίο, αυτοί που τα παραλαμβάνουν σε πολλά λιμάνια, τα πετούν στον ίδιο κάδο. Και προσθέτουν πως αμφιβάλλουν για το πού τελικά καταλήγουν. Όσο αφορά τους κανονισμούς, μας λένε πως σταθμοί καταλοίπων δεν παραλαμβάνουν απορρίμματα που δεν αναφέρονται στο Παράρτημα V της MARPOL. Παράδειγμα είναι λαδωμένα πανιά τα οποία αναγκάζονται να κρατούν στο πλοίο, αλλά μέχρι πότε; Και μερικοί αξιωματικοί ειρωνικά προσθέτουν σε τέτοιες συζητήσεις το ιστορικό μήνυμα του Γλάρου της HELMEPA «Όχι Σκουπίδια, Όχι Πλαστικά σε Θάλασσες και Ακτές». Αυτό για να τονίσουν πως η MARPOL λειτουργεί μόνο για τα πλοία. Τα περιστατικά αυτά που επαναλαμβάνονται οφείλονται σε κάποιο βαθμό ευαισθησίας η οποία όμως δεν υπήρχε ή δεν εκδηλώνονταν όταν αρχίζαμε τις προσπάθειες μας το 1983. Τώρα υπάρχει και υπογραμμίζει τη σοβαρότητα που δίνουν οι ναυτικοί στην πρόληψη της ρύπανσης. Το τελευταίο στοιχείο που στηρίζει την άποψη μου πως κάτι πετύχαμε οι Εταιρίες Μέλη, οι Ναυτικοί κι εμείς στη HELMEPA, είναι τα καλά στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύουν για τα πλοία Μέλη οι Αρχές του Port State Control, Paris, Tokyo MoUs αλλά και η U.S. Coast Guard.
ΝΑΥΣ: Όλοι μιλούν για την κλιματική αλλαγή. Τι ακριβώς συμβαίνει με την υπερθέρμανση του πλανήτη και σε ποιο βαθμό; Πόσο ευθύνεται η ναυτιλία κατά την γνώμη σας;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Η κλιματική αλλαγή έχει συζητηθεί, αναλυθεί και έχουν θεσπιστεί μέτρα για την αντιμετώπιση της. Οι διαφωνίες που εξακολουθούν σε πολιτικό και επιστημονικό επίπεδο αφήνουν περιθώριο αμφισβήτησης του πόσο σίγουρη είναι η κάθε πλευρά των διαφωνούντων για τις θέσεις της. Δυστυχώς ήρθαν οι ημέρες των αναγκαστικών περιορισμών λόγω του κορωνοιού να δείξουν πόσο πολύ «καθάρισε» η ατμόσφαιρα αφού οι δρόμοι άδειασαν από αυτοκίνητα κι οι ουρανοί από αεροσκάφη. Όλα αυτά τα πολλά χρόνια που απασχολούμαι στον ευρύτερο χώρο της ναυτιλίας, διερωτώμαι πότε οι αρμόδιοι θα αποφασίσουν να επιβάλουν ανάλογης αυστηρότητας μέτρα και στις δραστηριότητες στην ξηρά. Πολλά είναι τα μέτρα που έχουν επιβληθεί στα πλοία για όλους σχεδόν τους ρυπαντές, αποφασίστηκαν νέα καύσιμα ή scrubbers και νέοι απαιτητικοί, πολύπλοκοι κανονισμοί απαιτούν νέες δαπάνες για συμμόρφωση. Αν συνεχίσουν τα πλοία να κινούνται με πλήρωμα, θα χρειαστεί τελικά δεύτερος πλοίαρχος-νομικός για να ασχολείται με αρχεία και ημερολόγια ώστε ο άλλος να μην αποσπάται από τα ναυτιλιακά του καθήκοντα. Και όσο για την ευθύνη των 75.000 πλοίων στην υπερθέρμανση του πλανήτη που με ρωτάτε, ας μου επιτραπεί να έχω αρκετές αμφιβολίες.
ΝΑΥΣ: Η Ναυτιλία ψηφιοποιείται με γοργό ρυθμό. Η επιμόρφωση των στελεχών αλλά ιδιαιτέρως των ναυτικών αποτελεί ύψιστο σκοπό της HELMEPA. Πώς η Ένωση ανταποκρίνεται σε αυτές τις γρήγορες αλλαγές;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Η ΗELMEPA είναι αρκετά μπροστά στον τομέα της «εξ αποστάσεως» (e-Learning) επιμόρφωση αξιωματικών των Εταιριών Μελών μας. Αυτή η εμπειρία των στελεχών μας, επέτρεψε την ταχύτατη προσαρμογή των προγραμμάτων μας, από τις αρχές Μαρτίου που αναστείλαμε τα προγράμματα σεμιναρίων (refresher training) και προσομοιωτή. Τώρα, εκτελούμε σεμινάρια με τη βοήθεια του διαδικτύου και με μεγάλη ικανοποίηση διαπιστώσαμε σημαντική συμμετοχή. Μελετάμε το πώς θα οργανώσουμε τη συνέχιση του Επιμορφωτικού Προγράμματος Σεμιναρίων του 2020 με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, για την περίπτωση που οι συνθήκες το απαιτήσουν. Ανάλογη είναι και η δράση που αναλάβαμε και προς τους εθελοντές εκπαιδευτικούς που κατευθύνουν τα 7.600 παιδιά σε όλη την Ελλάδα, μέλη φέτος του περιβαλλοντικού μας προγράμματος «Παιδική HELMEPA». Σκοπός μας είναι να συνεχίσουμε να προσφέρουμε στα Μέλη ενημέρωση και επιμόρφωση προσαρμοσμένη όμως στις συνθήκες που θα διαμορφωθούν όταν περάσει η λαίλαπα του Covid-19.
ΝΑΥΣ: Πρόσφατα 500 επιστήμονες από όλες τις χώρες υποστήριξαν με επιστολή τους προς τα Ηνωμένα Έθνη ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι “ευλογία Θεού”. Ποια είναι η άποψη σας;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Οι γνώσεις μου ως μηχανικού από το ΕΜΠ δεν επαρκούν για να πω ότι συντάσσομαι με τους 500 επιστήμονες που αναφέρετε ή εκείνους της αντίθετης πλευράς. Μπορώ όμως να υποστηρίξω με βάση τις εμπειρίες που απέκτησα πως ήρθε η ώρα να αλλάξουμε συνήθειες που επιβαρύνουν το κλίμα στον πλανήτη μας. Το 1983, το σύνολο των ανθρώπων στη Γη ήταν 4,5 δισεκατομμύρια και η τότε έκθεση του Ο.Η.Ε. για το περιβάλλον (UNEP) προειδοποιούσε για άσχημες καταστάσεις αν φτάναμε τα 6,5 δις. Τώρα είμαστε 7,5 δις και ζητάμε όλοι να αναπτυχθούμε οικονομικά και μάλιστα χωρίς φραγμούς. Δυστυχώς, η πραγματικότητα επιβάλλει να αποφασιστούν αλλά να τηρηθούν κάποια όρια, που να βοηθήσουν την επίτευξη της μέχρι τώρα «άπιαστης» αειφόρου ανάπτυξης. Πιστεύω πως χρειάζεται η συνεργασία μεταξύ των ισχυρών κρατών με εκείνα που έχουν πετύχει κοινωνική ανάπτυξη με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος. Να ενισχύσουν οι οικονομικά ισχυροί μια ανάλογη ανάπτυξη που να περιλαμβάνει μια νέα κατεύθυνση στην εκπαίδευση των παιδιών, που να αρχίζει από τις μικρές ηλικίες. Στα 36 χρόνια που ασχολούμαστε στη HELMEPA με την περιβαλλοντική ενημέρωση των παιδιών, η εμπειρία μας δίδαξε πως ισχυρές βάσεις μπαίνουν στα νήπια μέχρι το πολύ τα 13 χρόνια. Είμαι βέβαιος πως πολλοί λίγοι γνωρίζουν την πραγματική σημασία της «αειφόρου ανάπτυξης» που όμως ακούμε να επαναλαμβάνουν πολιτικοί και επιστήμονες, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παγκόσμια. Νομίζω πως ο Κορωνοιός απέδειξε περίτρανα τη σημασία που έχει για την επιβίωση μας η παγκόσμια συνεργασία και η περισσότερη προσοχή στον άνθρωπο. Το δέχονται όμως αυτοί που πρέπει;
ΝΑΥΣ: Οι κανονισμοί για τη Ναυτιλία δεν έχουν τελειωμό. Οι πλοιοκτήτες βρίσκονται διαρκώς με το χέρι στην τσέπη. Συμφωνείτε με την διαρκή επιβολή κανονισμών για τον κλάδο, ή θεωρείτε πως έπρεπε να υπάρχει λιγότερη νομοθεσία και περισσότερη ευελιξία και γιατί;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Αν και έθιξα το θέμα προηγουμένως, προσθέτω πως η ναυτιλία χρειάζεται να αναλάβει εκστρατεία ενημέρωσης του ευρύτερου κοινού για την πραγματικότητα την οποία αντιμετωπίζει κάθε μέρα. Να ακούσουν από «πρώτο χέρι» οι απλοί και ανημέρωτοι άνθρωποι πως ό,τι σχεδόν καταναλώνουν έρχεται με πλοία που ευθύνονται με λιγότερο από 10% της παγκόσμιας ρύπανσης από όλα τα είδη ρυπαντών. Να μάθει η κοινωνία πως αυτό το μικρό ποσοστό έχει ανακοινωθεί από Αρχές που επιβάλλουν στα πλοία νέους κανονισμούς και τα ελέγχουν. Και πως το υπόλοιπο 90% της ρύπανσης οφείλεται στην ξηρά που οι δραστηριότητες εκεί δεν ελέγχονται όπως τα πλοία. Με αυτό δεν υποστηρίζω πως κάθε πλοίο στη θάλασσα συμπεριφέρεται φιλικά προς το περιβάλλον. Όμως διώκεται και η παρανομία του έχει άσχημες επιπτώσεις, πράγμα που δε συμβαίνει στη στεριά. Ας αναλάβουν εθελοντικά ιδιοκτήτες ομοειδών επιχειρήσεων μαζί με τους εργαζόμενους να επιβάλλουν στο χώρο τους ένα κώδικα συμπεριφοράς, όπως έκαναν πλοιοκτήτες και ναυτικοί το 1982 με την Διακήρυξη τους όταν ίδρυσαν τη ΗELMEPA. Θα περάσουν έτσι νέα μηνύματα στην Πολιτεία και την κοινωνία ενώνοντας τις εθελοντικές τους προσπάθειες με αυτές των ναυτιλλόμενων στους ωκεανούς.
ΝΑΥΣ: Πως η HELMEPA εγείρει το πνεύμα ασφάλειας και επαγρύπνισης στις εταιρίες και τα πλοία; Τί ακριβώς σημαίνει ετήσιο επιμορφωτικό πρόγραμμα κατάρτισης;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Από τα περιστατικά και τα ατυχήματα, τις τάσεις για νέους κανονισμούς και ελέγχους που διαπιστώνουμε διεθνώς και με τη συνδρομή της Εκπαιδευτικής Επιτροπής που έχουμε, επιλέγουμε κάθε χρόνο τα θέματα για τα σεμινάρια του προγράμματος.
Η σταθερή συμμετοχή των αξιωματικών από Εταιρίες Μέλη, αποδεικνύει πως αυτό το πνεύμα επαγρύπνησης, που εισήγαγε η HELMEPA εθελοντικά μετά την ίδρυση της, όχι μόνο υπάρχει αλλά συντηρείται από τα ίδια τα Μέλη και τους ναυτικούς. Είναι αξιοσημείωτο το ότι οι αξιωματικοί που παρακολουθούν τα σεμινάρια, τα αξιολογούν, ανώνυμα, ως Άριστα και Πολύ Καλά. Και ακόμη πιο ενδιαφέρουσα παρατήρηση τους είναι πως αυτά τα θέματα συμπληρώνουν κενά που εντοπίζουν στην εκπαίδευση που η Πολιτεία προσφέρει.
ΝΑΥΣ: Η HELMEPA, με την ιδιότητα του «Ναυτιλιακού Επιμορφωτικού Κέντρου για Πρόληψη της Ρύπανσης, Ασφάλειας στη Θάλασσα και Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης», σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Ποιότητας, ISO 9001-2008, διαθέτει στα Μέλη της επιμορφωτική εκπαίδευση στον προσομοιωτή γέφυρας "NAUTIS Full Mission". Θα μας μιλήσετε για αυτόν τον προσομοιωτή;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Μέχρι και πριν 5 χρόνια, η επιμορφωτική ενημέρωση που η HELMEPA προσέφερε στους αξιωματικούς των Μελών που βρίσκονται στην ξηρά, περιλάμβανε περίπου 27-30 σεμινάρια, συνολικής διάρκειας 60-70 ημερών κάθε χρόνο και το πρόγραμμα e-Learning. Θέλοντας να αναβαθμίζουμε ό,τι προσφέρουμε στα Μέλη και ιδιαίτερα το refresher training, αναζητούσαμε τη δυνατότητα εγκατάστασης προσομοιωτή γέφυρας. Θεωρούσαμε απαραίτητο οι αξιωματικοί που παρακολουθούν τα σεμινάρια να έχουν τη δυνατότητα να ασκηθούν στον προσομοιωτή στα θέματα που ακούν στην τάξη. Οι προσπάθειες μας να τον αποκτήσουμε ναυαγούσαν λόγω απαγορευτικού κόστους. Ο προσομοιωτής που τελικά εγκαταστήσαμε αποτελεί προσωπικό επίτευγμα του Δρα Γιάννη Κούστα. Ως Πρόεδρος της HELMEPA το 2015, βοήθησε να τον αποκτήσουμε με δωρεά του DNV GL επί του τότε επικεφαλής κ. Hendrik Madsen. Ο προσομοιωτής γέφυρας της HELMEPA είναι πλήρως εξοπλισμένος με μηχανήματα που υπάρχουν σε κάθε μοντέρνο πλοίο και είναι πολλές οι δυνατότητες προσομοίωσης που διαθέτει. Οι αξιωματικοί που εκπαιδεύονται, αξιολογούν τα «σχολεία» που παρακολουθούν ως υψηλού επιπέδου. Αυτό που με λυπεί είναι ότι ενώ η εκπαίδευση γίνεται σε πιστοποιημένο simulator προσφέροντας χρήσιμα «σχολεία», όπως το πιστοποιημένο από την Κυπριακή Αρχή Bridge Resource Management, οι Διαχειρίστριες Μέλη της HELMEPA δεν τον χρησιμοποιούν στη συχνότητα που αναμέναμε. Όλα τα προγράμματα μας είναι δωρεάν και όπου υπάρχει ένα ελάχιστο κόστος-δωρεά, είναι απαραίτητο για να συντηρήσουμε τον προσομοιωτή και να εμπλουτίζουμε τις δυνατότητες του. Μάλιστα, κάποιες Εταιρίες τον χρησιμοποιούν για την αξιολόγηση υποπλοιάρχων που σκοπεύουν να τους αναθέσουν πλοιαρχία. Ο προσομοιωτής της HELMEPA ανήκει στα Μέλη της και είναι κρίμα να μην τον εκμεταλλεύονται για την εξάσκηση των αξιωματικών τους.
ΝΑΥΣ: Η HELMEPA σε συνεργασία με τη DYNAMARINe έχουν δημιουργήσει ένα πρόγραμμα e-Learning. Τι ακριβώς προσφέρει το πρόγραμμα αυτό;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΣΑΤΣΟΣ: Το πρόγραμμα e-Learning αποτελείται από δυο «πακέτα» που το καθένα έχει 7 θέματα, για την Πρόληψη της Ρύπανσης και την Ασφάλεια στα Πλοία. Χρησιμοποιήσαμε μόνο την Αγγλική γλώσσα για να μπορούν να τα διαβάσουν και οι αλλοδαποί αξιωματικοί που απασχολούνται στα πλοία Μέλη. Ανανεώνουμε τα θέματα και γενικά εμπλουτίζουμε το πρόγραμμα παράλληλα με τις εξελίξεις και τις προτάσεις που παίρνουμε. Το e-Learning προσφέρεται στους χρήστες με κωδικούς τους οποίους διαθέτουμε σε κάθε Εταιρία που το επιθυμεί. Ο χρήστης μπορεί, αν θέλει, να εξεταστεί με ερωτήσεις που του υποβάλλει το ίδιο το πρόγραμμα και οι οποίες δεν επαναλαμβάνονται. Αν επιτύχει, του δίνουμε Πιστοποιητικό της HELMEPA, που είναι χρήσιμο στις επιθεωρήσεις στα λιμάνια όπως και τα άλλα Πιστοποιητικά Παρακολούθησης που εκδίδουμε. Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα υποστηρίζει διαδικτυακή πλατφόρμα που κατασκεύασε και συντηρεί δωρεάν το Εταιρικό Μέλος DYNAMARINe, επιθυμώντας να συμβάλει στις κοινές μας προσπάθειες επιμόρφωσης όσων το επιθυμούν.
Κλείνοντας θέλω να δηλώσω πως η HELMEPA όλα αυτά τα χρόνια λειτούργησε υλοποιώντας τα άρθρα της Ιδρυτικής Διακήρυξης κάτω από την επίβλεψη του εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου που τα Μέλη εκλέγουν. Παραμένει ένα μη κερδοσκοπικό Σωματείο που το στηρίζουν οικονομικά οι ετήσιες εισφορές των Μελών, εξαιρουμένων των Μελών ναυτικών. Έτσι, οι συνεργασίες που αναπτύξαμε με οργανισμούς όπως η Αμερικανική Ακτοφυλακή, ο ΙΜΟ και άλλοι συνεχίζονται προς όφελος της σωστής ενημέρωσης των Εταιριών Μελών μας. Η εθελοντική συμμετοχή Διαχειριστριών Εταιριών στη HELMEPA επιβεβαιώνει την Κοινωνική Εταιρική τους Ευθύνη, αφού με την οικονομική τους εισφορά προσφέρουμε περιβαλλοντική ενημέρωση σε χιλιάδες παιδιά στη χώρα μας. Και θέλω να τονίσω πως το αίσθημα αυτής της κοινωνικής ευθύνης ήταν που ώθησε τον αείμνηστο Γιώργο Π. Λιβανό και όσους έκτοτε τον ακολούθησαν σε αυτή την πρωτοπόρο και γιατί όχι, επαναστατική πρωτοβουλία που λέγεται HELMEPA.
----------------------------
Λίγα λόγια για την HELMEPA
Η HELMEPA - η Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος είναι η πρωτοποριακή, εθελοντική δέσμευση Ελλήνων ναυτικών και πλοιοκτητών για την προστασία των θαλασσών από τη ρύπανση των πλοίων, που ανέλαβαν στον Πειραιά την 4η Ιουνίου 1982. Με σύνθημα «Να Σώσουμε τις Θάλασσες», η Ελληνική ναυτιλιακή οικογένεια υποστηρίζει με συνέπεια μέχρι σήμερα την πρωτοβουλία αυτή.
Η ιδέα γεννήθηκε από την έντονη ανησυχία του αείμνηστου Έλληνα πλοιοκτήτη Γιώργου Π. Λιβανού για το σοβαρό κίνδυνο που διατρέχουν οι ωκεανοί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Πιστεύοντας πως η Ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα μπορεί να κάνει την αρχή για μια αειφόρο ναυτιλία, ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και ο Γενικός Γραμματέας της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας υπέγραψαν την 4η Ιουνίου 1982 τη Διακήρυξη Εθελοντικής Δέσμευσης «Να Σώσουμε τις Θάλασσες» και ένα Σχέδιο Δράσης, βάσει των οποίων ιδρύθηκε και λειτουργεί η HELMEPA. Για να γίνει παγκόσμια γνωστή η ένωση, πέντε διεθνείς οργανισμοί προσυπέγραψαν την Ιδρυτική Διακήρυξη: IUCN, WWF, IOI, IIED και The Club of Rome.
1982 - Δημιουργία της πρώτης περιβαλλοντικής Έκθεσης της HELMEPA στο κτίριο της εταιρείας Ceres Hellenic Shipping Enterprises, στον Πειραιά
1983 - Τίθενται οι βάσεις των ετήσιων εθελοντικών επιμορφωτικών προγραμμάτων της ένωσης, στις οποίες μέχρι σήμερα έχουν πάρει μέρος περισσότεροι από 18.000 ναυτικοί και στελέχη εταιρειών, 200 εταιρείες και οργανισμοί στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και πληρώματα από περισσότερα από 1.800 ελληνόκτητα πλοία. Ακόμη, πάνω από 1.200 αξιωματικοί και στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος παρακολούθησαν τα ετήσια επιμορφωτικά προγράμματα της Ένωσης.
1983 - Ξεκινούν οι ετήσιες θερινές ενημερωτικές εκστρατείες της HELMEPA για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, με πρωταγωνιστή το Γλάρο και το μήνυμά του «Όχι Σκουπίδια, Όχι Πλαστικά σε Θάλασσας και Ακτές»
1991 - Η HELMEPA αναλαμβάνει Εθνικός Συντονιστής της Παγκόσμιας Ημέρας Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών, που διοργανώνει το Ocean Conservancy, ΗΠΑ, παγκοσμίως
1993 - Δημιουργία της «Παιδικής HELMEPA», ένα περιβαλλοντικό εκπαιδευικό πρόγραμμα για παιδιά 5-13 ετών με την εθελοντική συμμετοχή εκπαιδευτικών
1997 - Δημιουργία της δεύτερης μόνιμης περιβαλλοντικής Έκθεσης της HELMEPA στο κτίριο της εταιρείας Μέλος Costamare Shipping Co. SA, στο Παλαιό Φάληρο
1998 - Βράβευση του προγράμματος «Παιδική HELMEPA» από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP)
2006 - Ίδρυση της INTERMEPA. Υλοποιώντας το άρθρο της Ιδρυτικής της Διακήρυξης που ορίζει όπως η HELMEPA “Πρωταγωνιστήσει σε μια διεθνή προσπάθεια να συνδυαστούν νόμοι και κανονισμοί με εθελοντική βούληση για να εξαλειφθεί η ρύπανση από τα πλοία και να βελτιωθεί η ασφάλεια στη θάλασσα”, η ένωση προώθησε και βοήθησε στην ίδρυση παρόμοιων αδελφών οργανισμών: AUSMEPA στην Αυστραλία , BRITMEPA στη Μεγάλη Βρετανία, CYMEPA στην Κύπρο, NAMEPA στη Βόρεια Αμερική, PHILMEPA στις Φιλιππίνες, TURMEPA στην Τουρκία, URUMEPA στην Ουρουγουάη και UKRMEPA στην Ουκρανία, εκ των οποίων 4 MEPAs υπήρξαν ιδρυτικά μέλη Διεθνούς Ένωσης Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος.
2008 - Ο Γερμανικός Νηογνώμονας (Germanischer Lloyd) πιστοποιεί το Ναυτιλιακό Τομέα της HELMEPA ως «Ναυτιλιακό Επιμορφωτικό Κέντρο» σύμφωνα με το Πρότυπο Ποιότητας ISO 9001:2000
2008 - Συνεργασία με το Βρετανικό κοινωφελές ίδρυμα Lloyd’s Register Foundation στηρίζει οικονομικά διεύρυνση του προγράμματος «Παιδική HELMEPA», δημιουργία νέας κατηγορίας μελών (14-29 ετών) τους «Ναυτίλους της HELMEPA», καθώς και δημιουργία κινητής περιβαλλοντικής έκθεσης, που μέχρι το 2017 είχε επισκεφθεί 32 πόλεις και νησιά.
2010 - Βράβευση της HELMEPA από το ναυτιλιακό θεσμό Seatrade Awards στην κατηγορία Investment in People, για την εθελοντική ανανεούμενη επιμόρφωση που προσφέρει στην Ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα
2011 - Το Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας της HELMEPA διευρύνεται για να συμπεριλάβει ολόκληρη τη λειτουργία της ένωσης ως “Ναυτιλιακό Επιμορφωτικό Κέντρο για Πρόληψη της Ρύπανσης, Ασφάλεια στη Θάλασσα και Περιβαλλοντική Ενημέρωση”, σύμφωνα με το Πρότυπο Ποιότητας ISO 9001:2008
2014 - Διάθεση στα Μέλη προγράμματος e-Learning, με αυτοματοποιημένη εκπαίδευση μέσω διαδικτύου, σε θέματα ασφάλειας και περιβάλλοντος
2014 - Ανάληψη ρόλου Εθνικού συντονιστή της Ευρωπαϊκής Ημέρας Καθαρισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
2016 - Εμπλουτισμός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της ένωσης με Full Mission Bridge Simulator
2018 - Πιστοποίηση από το DNV GL με το νέο ISO 9001:2015
2019 - Έναρξη του 3ετούς προγράμματος «Ενισχύοντας το Πνεύμα Ναυτικής Ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο» με την υποστήριξη του Lloyd's Register Foundation (LRF)
2019 - Βράβευση της HELMEPA από το Ελληνικό Παράρτημα του The Club of Rome για τη διαχρονική ευαισθησία και τις δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος